Πιστεύοντας πως ο ΣΥΝ, έστω και κακοποιημένος, μπορεί και πρέπει να αντιμετωπίσει τόσο τα δικά του χρόνια προβλήματα όσο και να συνεισφέρει στην αντιμετώπιση των αδιεξόδων του ΣΥΡΙΖΑ. Θα καταθέσω μια συνασπισμικής λογικής πρόταση διπλής «λύσης», που μακάρι να είναι κάτι παραπάνω... από θεωρητική δυνατότητα.
α. Θα ξεκινήσω με την υπενθύμιση πως ο ΣΥΝ γεννήθηκε ως πρωτοποριακό σχήμα αριστερού ιδεολογικού πλουραλισμού και πολιτικής ενότητας, πέραν της υπαρκτής σοσιαλδημοκρατίας και του υπαρκτού κομμουνισμού.
Δεν γεννήθηκε, ούτε ως συνέχεια της ΕΑΡ ούτε ως εν δυνάμει καλό ΚΚΕ, αλλά ως προωθητική υπέρβαση και σύνθεση της πολιτικής κληρονομιάς και των δύο κύριων ιδρυτικών του «συνιστωσών», με την προσθήκη και μικρότερων συμβολών στη στρατηγική βάση: της δημοκρατίας ως μέσου και σκοπού, του δημοκρατικού δρόμου προς τον σοσιαλισμό και του αριστερού ευρωπαϊσμού.
Τόσο μάλιστα η στρατηγική του βάση, όσο και οι σκοπούμενες διαλεκτικές συζεύξεις: του αριστερού πλουραλισμού και της πολιτικής ενότητας, της δημοκρατίας και του ριζοσπαστισμού, της κινηματικότητας και της θεσμικότητας, του πατριωτισμού και του διεθνισμού κ.λπ., είναι οι ορίζουσες της δυνητικής ταυτοτικής του υπόστασης και μαζί η «λυδία λίθος» της εγκυρότητας του πολιτικού του λόγου.
Που σημαίνει πως, χωρίς τις ταυτοτικές αυτές ορίζουσες, που συνιστούν κατάκτηση-τομή ως προς τα «αρνητικά» της αριστεράς του «χτες» αλλά και κατάκτηση-προαπαιτούμενο της αριστεράς του «αύριο», αναιρείται η καταστατική θεμελίωση της ύπαρξής του και ακυρώνεται η προοπτική του. Κι αναιρείται και απ’ τα «δεξιά», όταν, ας πούμε, η δημοκρατία και η θεσμικότητα οδηγούν σε λογικές καθεστωτικής ευπρέπειας, και απ’ τα «αριστερά», όταν ο ριζοσπαστισμός και η κινηματικότητα οδηγούν σε λογικές νεοκομμουνιστικής καθαρότητας ή, ακόμη χειρότερα, σε λογικές εξεγερσιακού φετιχισμού και αντιεξουσιαστικού μηδενισμού.
β. Στην έως τώρα διαδρομή του, περιπετειώδη και πολύ διδακτική (ιδίως στα πρώτα χρόνια που έψαχνε την αυτονομία του, υφιστάμενος το... «αντιδεξιό» άδειασμα προς ΠΑΣΟΚ), παρά την αναμφισβήτητη συμβολή του, τηρουμένων των αναλογιών, στην πολιτική ζωή του τόπου μας, δεν μπόρεσε να καταξιώσει τον οραματικό του «μύθο» και να σπονδυλώσει την αντιδικομματική του στρατηγική, υπερβαίνοντας τα βασανιστικά όρια της ασθμαίνουσας επιβίωσής του και αναδεικνυόμενος, με όρους ιδεολογικής ηγεμονίας, σε πρωταγωνιστική πολιτική δύναμη στον χειμαζόμενο μεταπολιτευτικό μας τόπο.
Δεν μπόρεσε να αναδείξει στην πράξη, ως πλεονέκτημά του, τον αριστερό ιδεολογικό του πλουραλισμό, που περισσότερο λειτούργησε ως νομιμοποιητικό «άλλοθι» αναιρετικών «φυγο-κεντρισμών», παρά ως ποιοτικό προαπαιτούμενο μιας νέας και πρωτοποριακής πολιτικής ενότητας. Όπως, συνακόλουθα, δεν μπόρεσε, κυρίως λόγω των κληρονομημένων «επιβαρύνσεων», να αποφύγει τη συντεχνιακή μεταμφίεση σε «τάσεις» των δυο βασικών ιδρυτικών του «συνιστωσών», σε κόμματα δηλαδή μέσα στο κόμμα, δυσφημίζοντας τα πολλά θετικά, με σωστή εφαρμογή, της καινοτόμου πολυτασικής λειτουργίας του.
Εξαιτίας αυτών των «αδυναμιών» ούτε και το περιώνυμο δημοκρατικό μοντέλο οργανωτικής του λειτουργίας, παρά τα διακηρυκτικώς εξαιρετικά στοιχεία του και τις οριακές κατακτήσεις του, κατέστη μοντέλο γνήσιας δημοκρατικής λειτουργίας κόμματος των μελών του, που θα άφηνε πραγματικά πίσω του και τα «συνήθη» των παραδοσιακών αριστερών κομμάτων (καθοδήγηση, ιεραρχία, επαγγελματική «νομενκλατούρα», μονιμότητα στελεχών, επετηρίδα...).
γ. Διευκρινίζοντας, παρ’ ότι είναι φανερό, πως η πολύ αυστηρή κριτική μου ασκείται από συνασπισμική σκοπιά, γιατί περισσεύουν τελευταία οι βολές εναντίον της ίδιας της καταστατικής βάσης του ΣΥΝ ως... ρεφορμιστικής, το λιγότερο, παρέκκλισης, απλώς θα αγγίξω τα πολύ πιο δύσκολα περί τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως αυτά φανερώθηκαν με δραματικό τρόπο κατά την προεκλογική περίοδο, συγκαλύφτηκαν με «εκβιασμένους» οριακούς συμβιβασμούς ενόψει της εκλογικής μάχης κι είναι βέβαιο πως με πρώτη ευκαιρία θα... ξαναφουντώσουν, ίσως και με διαλυτικά αποτελέσματα, αν δεν εκλείψουν τα γενεσιουργά τους αίτια.
Κι επειδή δεν μπορεί να γίνει εδώ μια εκτενής προσέγγισή τους, με αναφορές, ας πούμε, στις όποιες ιδρυτικές «δεσμεύσεις», στο πώς δια της διολισθήσεως άρχισε να αλλάζει «χαρακτήρα», χρησιμοποιούμενος ακόμα και σε προσωπικά παιγνίδια, ή και στο πώς η διευρυμένη αριστερή «βιοποικιλότητά» του διεύρυνε τελικά περισσότερο το πεδίο της συγκρουσιακής αριστερής «παθολογίας» παρά το πεδίο της ενωτικής κουλτούρας και δυναμικής, θα αρκεστώ στο να ονοματίσω τη βαθύτερη, κατά τη γνώμη μου, ρίζα της πολιτικής του κακοδαιμονίας. Που δεν είναι άλλη απ’ τις ασύμπτωτες στρατηγικές των πιο οργανωμένων «συνιστωσών» του (πρωτίστως με τον ΣΥΝ και δευτερευόντως μεταξύ τους), σε συνδυασμό και με τις ασύμπτωτες κατ’ επέκταση αντιλήψεις για την ταυτότητά του, την οργανωτική του λειτουργία (όπου για κάποιους πρέπει να έχουμε ΣΥΡΙΖΑ των μελών στη βάση του αλλά... ολιγαρχία των «συνιστωσών» του στην κορυφή!) και τη συνολική προοπτική του.
Με ασύμπτωτες, όμως, στρατηγικές και ασύμπτωτες τις μείζονες για τη λειτουργία τους αντιλήψεις, διευρυμένες αριστερές «συμμαχίες», όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, έχουν περιορισμένη βάση πολιτικών συμφωνιών, περιορισμένο πεδίο ενωτικών πολιτικών συνθέσεων κι οπωσδήποτε περιορισμένη πολιτική δυναμική. Αν μάλιστα στα χάσματα των ασύμπτωτων στρατηγικών και αντιλήψεων φυτρώσει και... «απίστευτο συντροφικό ενδομίσος», για το οποίο κάνει λόγο σε πρόσφατο άρθρο του ο Δημήτρης Σεβαστάκης (Ελευθεροτυπία, προ-εκτάσεις, 9.12.2009), τότε βρισκόμαστε ήδη στο μάτι του κυκλώνα... και με τον εχθρό όντως εντός των τειχών.
Που, εντέλει, σημαίνει πως ο ΣΥΡΙΖΑ, ως έχει, δεν μπορεί να «περπατήσει» κι ούτε μπορεί, πολύ περισσότερο, να πραγματώσει το όραμα της ΣΥΝασπισμένης αριστεράς του δημοκρατικού ριζοσπαστισμού, του αριστερού ευρωπαϊσμού και του δομικού μεταρρυθμισμού στον τόπο μας.
δ. Διά ταύτα
Εδώ που φτάσαμε, σ’ αυτό μάλιστα το οριακό τέλος της χρεωκοπημένης Μεταπολίτευσης, πρέπει κι εμείς, όπως λέει ο ποιητής, «να λογαριάσουμε κατά πού προχωράμε», αφήνοντας πίσω μας τα δικά μας πολλά «απόνερα» και πρωταγωνιστώντας ως πολιτική και πολιτιστική πρωτοπορία στο άνοιγμα του νέου κύκλου της πολιτικής μας ζωής. Και να λογαριάσουμε όχι μόνο κατά «πού» αλλά και «πώς» προχωράμε.
Για να λογαριάσουμε όμως σωστά, πρέπει να προχωρήσουμε αποφασιστικά πρώτα σε «επανιδρυτική» ανασυγκρότηση του ΣΥΝ μέσα από ανοιχτές συνεδριακές διαδικασίας, άρα βάζοντας στο παιγνίδι τα μέλη μας και τους φίλους μας, όλους δηλ. αυτούς που πεισματικά αντέχουν τη ΣΥΝασπισμική περιπέτεια. Κι αμέσως μετά να αναλάβουμε πρωτοβουλία για τη λειτουργική ανασυγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Η μεγάλη τομή στον ΣΥΝ, που προϋποθέτει ηγετική τόλμη απ’ τον πρόεδρό του, τον Αλέξη Τσίπρα, για ρήξη με τις καθηλωτικές «επιβαρύνσεις» και τις ιδιοτελείς «αδράνειες», αλλά και αντίστοιχη τόλμη απ’ τους καταξιωμένους των «ανανεωτικών» και των «ρευματικών», που σίγουρα έχουν πλήρη συνείδηση των αιτίων της έρπουσας ΣΥΝασπισμικής κακοδαιμονίας, πρέπει να στοχεύει στην ουσιαστική επικαιροποίηση: της ενωτικής στρατηγικής του βάσης, των ταυτοτικών του οριζουσών, της γνήσιας δημοκρατικής του λειτουργίας ως κόμματος των μελών του, της πολιτικής πρότασής του και των στρατηγικών προταγμάτων της ενωτικής βάσης του ΣΥΡΙΖΑ. Χωρίς να αποκλείεται και η αλλαγή ονόματος.
Αν πάει καλά αυτό το κρίσιμο εγχείρημά μας, αμέσως πρέπει να ακολουθήσει και η πρωτοβουλία ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ, με ξεκάθαρα πια τα προτάγματά του, αυτά δηλαδή που θα ορίζουν χωρίς στρατηγικά ασύμπτωτα την ενωτική του βάση.
Κι υπ’ αυτή την προϋπόθεση, ή θα μετεξελιχτεί με τη συναίνεση όλων, γιατί όχι, σε ένα νέο κόμμα... με ΣΥΝασπισμικά χαρακτηριστικά, ή θα ανασυγκροτηθεί, ως συμμαχικό σχήμα λειτουργικής ενότητας και πολιτικής αποτελεσματικότητας, που σίγουρα δεν θα αυτοδηλητηριάζεται από... «συντροφικό ενδομίσος».
...Το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα ήταν «φιλί ζωής» στον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ από έναν κόσμο που επιμένει να ψάχνει την πέραν της υπαρκτής σοσιαλδημοκρατίας και του υπαρκτού κομμουνισμού αριστερά των δίσεκτων καιρών μας. Αυτός ο κόσμος δικαιούται να αποφασίσει, μέσα από ανοιχτές και γνήσια δημοκρατικές διαδικασίες, για το μέλλον του πολιτικού τους χώρου.
Κι αυτό, όσο πιο γρήγορα γίνεται. Γιατί... οι καιροί ου μενετοί.
Του ΛΑΟΚΡΑΤΗ ΒΑΣΣΗΠηγή:ΑΥΓΗ