Εκτενή αποσπάσματα από την εισήγηση της ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στη προχτεσινή εκδήλωση για τις εξελίξεις σε ΥΓΕΙΑ - ΠΡΟΝΟΙΑ
«Ολοι ξέρουμε ποια κατάσταση επικρατεί σήμερα στο χώρο της Υγείας, ποια μέτρα έχουν παρθεί και ποια θα παρθούν το επόμενο διάστημα και το μεθεπόμενο. Ωστόσο, υπάρχει κάτι το σχετικά καινούριο, από το 2010 και μετά, για τα μέτρα στο χώρο της Υγείας, γιατί δεν είναι από παρθενογένεση τα μέτρα.
Καταρχήν, μιλάμε για μια ενιαία και καθολική επίθεση στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, παντού. Τέτοια ταυτόχρονη επίθεση δεν την είχαμε τα προηγούμενα χρόνια. Είχαμε κατά κλάδο, κατά τομέα, κ.λπ. Είναι ορμητική, ενιαία, ακάθεκτη και αφορά βεβαίως και τους εργαζόμενους στον τομέα της Υγείας. Αφορά οπωσδήποτε το λαό και πλήττει αυτή τη στιγμή και μεσαία στρώματα. Ταυτόχρονη επίθεση.
Ο χαρακτήρας των μέτρων
Μπαίνει ένα ερώτημα: Γιατί μπαίνουν αυτά τα μέτρα; Ολα τα κόμματα απαντάνε ως εξής: Οτι τα μέτρα αυτά οφείλονται στην "κρίση χρέους" που έχουμε στον τόπο μας. Μεγάλο το χρέος, μεγάλα τα ελλείμματα και εν πάση περιπτώσει επειδή τα κόμματα τα οποία κυβερνούν, οι κυβερνήσεις, είναι συντηρητικές αντιλαϊκές, κάνουν μία ανισοκατανομή των συνεπειών της κρίσης, μία άνιση κατανομή της συνεισφοράς του λαού στη μείωση του χρέους, στην πληρωμή των πιστωτών κ.λπ.
Οσο κι αν αυτή η εξήγηση πατάει στην εικόνα που έχουμε, εμείς έχουμε διαφορετική εκτίμηση. Μπορεί να μη διαφωνούμε με άλλα κόμματα ή με παρατάξεις μέσα στο κίνημα για τις συνέπειες, τις ζούμε όλοι. Παρ' όλα αυτά, θεωρούμε ότι έχει σημασία να προσδιοριστεί καλύτερα ο χαρακτήρας των μέτρων, γιατί αυτό αφορά και το μέτωπο αντίστασης, αντίδρασης, πάλης για τα θέματα της Υγείας.
Εμείς βλέπουμε ότι πριν από όλα ο χαρακτήρας των μέτρων που παίρνονται δε στοχεύει μόνο στην αντιμετώπιση ενός μικρού μέρους του χρέους. Γιατί τα μέτρα που παίρνονται δεν πάνε κατευθείαν στην κάλυψη του χρέους. Ενα ελάχιστο μέρος του τεράστιου χρέους που υπάρχει καλύπτουν. Ορισμένα μάλιστα, δεν έχουν καμία σχέση και με το χρέος.
Τα μέτρα που παίρνονται αυτή τη στιγμή, είναι και για τη συγκράτηση σε όποια τμήματα των επιχειρηματιών έχουν μία ορισμένη κερδοφορία μέσα στις συνθήκες της κρίσης, αλλά κυρίως στοχεύουν στο να εξασφαλιστεί η διατήρηση και η αύξηση αν είναι δυνατόν, της κερδοφορίας με τη λήξη της κρίσης και στην περίοδο της ανάκαμψης.
Βασικό στοιχείο είναι το εξής: Να ανέβει ο βαθμός εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζομένων. Και αυτός ο βαθμός εκμετάλλευσης δεν μπορεί να δυναμώσει μόνο με τη μείωση του μισθού και του μεροκάματου, αλλά και με τη μείωση της χρηματοδότησης της Παιδείας, της Υγείας, στα πάντα.
Και από αυτήν την άποψη, επειδή ακριβώς και όταν γίνει ανάκαμψη, η κερδοφορία δεν θα μπορεί να πραγματοποιηθεί με τον ίδιο τρόπο που πραγματοποιούνταν πριν σε όλες τις σφαίρες της οικονομίας, της παραγωγής κ.λπ., η αναπαραγωγή του συστήματος δε θα γίνεται το ίδιο εύκολα, γι' αυτό ακριβώς πρέπει να εξασφαλιστεί η μέγιστη δυνατή κερδοφορία. Γι' αυτό και παίρνονται πίσω όλες οι όποιες κατακτήσεις υπάρχουν.
Απελευθέρωση και χειραγώγηση
Ενα δεύτερο, πρέπει να απελευθερωθεί η αγορά. Η απελευθέρωση της αγοράς πρέπει να γίνει και στον τομέα της Υγείας, έτσι που να πέσουν τα όποια εμπόδια υπήρχαν στη διείσδυση των επιχειρηματικών ομίλων στον τομέα της Υγείας.
Τα όποια εμπόδια υπήρχαν - και εν πάση περιπτώσει υπήρχε ένα σχετικά ανεκτό, εμείς δεν το υπερασπιζόμαστε απολύτως, αλλά ένα σχετικά ανεκτό δημόσιο σύστημα Υγείας, κυρίως όχι στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, γιατί δεν υπήρξε ποτέ ανεκτή, στοιχειώδης πρωτοβάθμια φροντίδα - πρέπει να παραμεριστούν, να ανοίξει περισσότερο ο δρόμος, από το φάρμακο και την τεχνολογία, μέχρι βεβαίως και τη διείσδυση των επιχειρηματικών ομίλων στο δημόσιο τομέα, έτσι που να αποκομίζονται όσο γίνεται περισσότερα οφέλη.
Και το τρίτο στοιχείο, είναι το στοιχείο ακριβώς της χειραγώγησης. Ξέρετε, μια σειρά μέτρα που παίρνονται σε όλους τους τομείς και στον τομέα της Υγείας, ιδιαίτερα στον τομέα της Υγείας, ασκούν και έναν ιδεολογικό, πολιτικό ρόλο.
Να πω ένα παράδειγμα: Εχει αποδειχθεί ότι στον τομέα της Υγείας μπορούν να περάσουν περισσότεροι εκβιασμοί στην εργατική λαϊκή οικογένεια. Ακριβώς γιατί ο τομέας της Υγείας κατά κάποιον τρόπο και με την τεχνολογία και με την ανάπτυξη της επιστήμης, αλλά και με την αντικειμενική πρόοδο που υπάρχει ακόμα και στις συνθήκες της βαρβαρότητας, σήμερα είναι πολύ πιο ανοιχτός στον κόσμο. Με την έννοια ότι σήμερα, για έναν άνθρωπο 70, 80, 90 ετών, θα τον πας στο γιατρό αν πρέπει να ζήσει καλύτερα και τα τελευταία χρόνια της ζωής του να τα περάσει με μεγαλύτερη ανακούφιση.
Επομένως, η χειραγώγηση και σήμερα του λαού - πάντα είναι στοιχείο ενός εκμεταλλευτικού συστήματος - μπορεί να γίνει θαυμάσια μέσα από το χώρο της Υγείας, με την έννοια ότι περισσότεροι άνθρωποι, προκειμένου να αξιοποιήσουν τις υπηρεσίες, θα κάνουν τα πάντα. Θα εκβιαστούν, θα κλείσουν τα μάτια, κ.λπ.
Ανατροπές μελετημένες από καιρό
Για εμάς, λοιπόν, ο χαρακτήρας των μέτρων είναι καθαρά ταξικός. Εχει να κάνει με την κερδοφορία και με την ενίσχυση ενός πολιτικού συστήματος, το οποίο αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να ενσωματώνει το λαό μέσα από διάφορες, έστω προσωρινές παροχές, αλλά μπορεί να τον ενσωματώνει με τον εκβιασμό, την τρομοκρατία, την εκμετάλλευση δηλαδή αυτού που λέμε της ανάγκης για σύγχρονη Υγεία.
Είναι μελετημένα μέτρα, και ακριβώς παίρνονται στη διάρκεια της κρίσης, γιατί είναι πολύ πιο εύκολο να παρθούν στη διάρκεια της κρίσης.
Μία σειρά μέτρα που περνάνε σήμερα, είναι ατόφια με εκείνα στις αρχές της δεκαετίας 1970. Και μάλιστα εφαρμόστηκαν στη Χιλή του Πινοσέτ, που καμιά φορά σημαίνει ότι δεν έχει σημασία η μορφή του πολιτικού συστήματος, όσο η κερδοφορία, που πάντα απαιτεί τα ίδια μέτρα. Επομένως, στα ζητήματα της Υγείας, επιταχύνονται τα μέτρα που παίρνονται στις συνθήκες της κρίσης, αλλά δεν οφείλονται στην ίδια την κρίση.
Υπάρχει και ένα ακόμη στοιχείο. Στην Ελλάδα καθυστέρησαν πολλές από αυτές τις αντιδραστικές και συντηρητικές μεταρρυθμίσεις που είχαν παρθεί σε μία σειρά χώρες της Ευρώπης, χωρίς να υπάρχει κρίση και χωρίς να υπάρχει η τρόικα. Στην Ελλάδα καθυστέρησαν γιατί το εργατικό - λαϊκό κίνημα κατάφερε να καθυστερήσει τη χρονική λήψη μέτρων.
Θα έχετε ακούσει ότι τα περισσότερα κόμματα κάνουν αυτοκριτική - ιδιαίτερα τα κόμματα που κυβέρνησαν - για την παθογένεια της μεταπολίτευσης. Και τα στοιχεία που δίνουν για την παθογένεια της μεταπολίτευσης, είναι ότι δεν πήραν έγκαιρα μέτρα που σε άλλες καπιταλιστικές χώρες της Ευρώπης είχαν παρθεί. Οταν κάνουν αυτοκριτική, συνήθως την κάνουν γιατί δεν πήραν αντιδραστικά μέτρα πιο πριν ή γιατί άφησαν παροχές ή έδωσαν παροχές που κατά τη γνώμη τους δεν έπρεπε να δοθούν ούτε στη δεκαετία του 1970-1980.
Δε δεχόμαστε το χρέος
Εχει πολύ μεγάλη σημασία, αν για παράδειγμα, ο ελληνικός λαός, οι εργαζόμενοι στο χώρο της Υγείας, θεωρήσουμε ότι αυτά τα μέτρα παίρνονται για να μειωθεί το χρέος, τότε οι αγώνες, ακόμα και όταν είναι δυναμικοί και δυνατοί, δε θα έχουν αποτελέσματα.
Δηλαδή η παραδοχή ότι πρέπει εν πάση περιπτώσει να πληρώσουν όλοι "δίκαια" - σε εισαγωγικά το βάζω, δεν υπάρχει τέτοια δικαιοσύνη, είναι ταξική η δικαιοσύνη. Η παραδοχή ότι πρέπει να πληρώσουμε "δίκαια" για το χρέος, οδηγεί κυριολεκτικά, μεσοπρόθεσμα, στον αφοπλισμό του κινήματος σε μία αναποτελεσματική άμυνα. Και πολύ περισσότερο, δεν μπορεί να υπάρχει ουσιαστική διεκδίκηση. Και είμαι βέβαιη ότι μέσα σε αυτή την αίθουσα και έξω από αυτή, θα συμφωνήσουμε όλοι ότι τα μέτρα είναι άδικα, αλλά δε φτάνει αυτό.
Εμείς δε δεχόμαστε το χρέος. Υπάρχει το χρέος, αλλά δεν είναι επακόλουθο μιας κακής διαχείρισης, αλλά του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, που συνοδεύεται από δάνεια, ελλείμματα και χρέη. Ξεκινώντας λοιπόν από το ότι εμείς δε δεχόμαστε ότι έχουμε κρίση χρέους, διατυπώνουμε πολύ διαφορετικές θέσεις, για το πώς θα αντιμετωπιστεί το ζήτημα της Υγείας και στην αντίληψή μας για την Υγεία και στη γενικότερη πολιτική λύση.
Ο «πληθωρισμός» είναι κάτι σχετικό
Λένε για τον πληθωρισμό γιατρών. Δε λένε για πληθωρισμό νοσηλευτικού προσωπικού, γιατί πριν υπάρξει η κρίση μιλούσαν για 20.000 κενά για παράδειγμα στο νοσηλευτικό προσωπικό. `Η για πληθωρισμό νοσοκομειακών μονάδων, πληθωρισμό κέντρων Υγείας, πληθωρισμό, πληθωρισμό κλπ. 'Η επίσης λένε για την πολυφαρμακία και την κατάχρηση της συνταγογράφησης κλπ.
Για να μιλήσεις για πληθωρισμό, πρέπει πριν από όλα να ξεκινήσεις από προγραμματισμό στην ανάπτυξη, τι θέλω να αναπτύξω. Και δεύτερον, πρέπει να ξεκαθαρίσεις ποιος είναι ο κεντρικός, ο βασικός φορέας της ανάπτυξης. Αν για παράδειγμα θεωρήσεις κεντρικό φορέα τον άνθρωπο, τότε βεβαίως άλλο προγραμματισμό θα κάνεις.
Εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να είναι εκτεταμένος, καθολικός και επαρκής ο τομέας της πρόληψης και της πρόνοιας. Αλλά ο τομέας της πρόληψης και της πρόνοιας απαιτεί γιατρούς επίσης, όχι μόνο νοσηλευτικό προσωπικό. 'Η προϋποθέτει και γενικό επίπεδο παροχής υγείας, αλλά και εξειδικευμένο. Ας πούμε σε μια βιομηχανική περιοχή - πάρτε τα Οινόφυτα με 700 εργοστάσια. Εκεί πόσοι γιατροί χρειάζονται; Γιατί εμείς μιλάμε και για γιατρούς εργασίας ή για κέντρα υγείας, που θα ανταποκρίνονται όχι απλώς στην πρόληψη, αλλά που θα παρακολουθούν θέματα επαγγελματικών ασθενειών κλπ. Μιλάμε για γιατρούς στα σχολεία. Αρα ο πληθωρισμός για εμάς είναι κάτι σχετικό. Αν παραδείγματος χάριν μιλάς για καθολική παροχή υγείας με τις ανάγκες των αρχών του 21ου αιώνα και τις δυνατότητες, άλλες ανάγκες έχεις.
Θα πω ένα παράδειγμα, από τις σοσιαλιστικές χώρες. Ας πούμε, στη Σοβιετική Ενωση ο αριθμός των γιατρών ήταν το ένα τέταρτο του αριθμού των γιατρών που υπήρχαν παγκοσμίως. Θα μου πείτε, ο αριθμός των γιατρών είναι που καθορίζει; Οχι βέβαια μόνο. Είναι και το επίπεδο της μόρφωσης, είναι πάρα πολλά πράγματα. Αλλά είναι ένα στοιχείο. Δεν μπορείς να μιλάς για καθολική παροχή, αν δεν έχεις νοσηλευτικό προσωπικό, ιατρικό κλπ.
'Η πάρτε τα κέντρα υγείας που θέλουν να τα συνενώσουν. Μπορεί μια περιοχή να είναι πυκνοκατοικημένη και μικρή. Μια άλλη περιοχή να έχει τον ίδιο αριθμό κατοίκων, αλλά να είναι αραιοκατοικημένη. Δεν μπορείς να μιλήσεις λοιπόν, ένα κέντρο υγείας στην τάδε περιοχή που μπορεί να είναι οι αποστάσεις μικρές και ένα κέντρο υγείας στην περιοχή που έχει μεγάλες αποστάσεις. Εξαρτάται. Η Ελλάδα παραδείγματος χάριν έχει, όπως έχει όλος ο καπιταλισμός, ανισοκατανομή, έχει νησιά ή ορεινά χωριά.
Αλλά μήπως υπάρχει καμία μελέτη παραδείγματος χάριν για τις επαγγελματικές ασθένειες; Στην Ελλάδα δεν υπάρχει καμία συστηματική προσπάθεια μελέτης. Επαγγελματικές ασθένειες, βεβαίως, σημαίνει και σύστημα υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους δουλειάς κλπ.
Ενιαίο μέτωπο
Για εμάς λοιπόν η κρίση ήταν η ευκαιρία για να αφαιρεθούν κατακτήσεις και να διαμορφωθεί ένα σύστημα υγείας, όπου θα εισπράττει ο καθένας σε παροχές υγείας, αλλά με το χέρι στην τσέπη του.
Με αυτή την έννοια εμείς διαφωνούμε με όλα τα κόμματα, οπωσδήποτε τα κυβερνητικά δεν το συζητάμε αλλά και με τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης που δεν βλέπουν την αιτία που παίρνονται αυτά τα μέτρα, τη βαθύτερη. Και βλέπουν περισσότερο π.χ. την κακή συνταγή μνημονίου. Δηλαδή, ότι αντί να ακολουθείται στην Ελλάδα μια πολιτική, κατά κάποιον τρόπο να τονωθούν οι επενδύσεις, παίρνονται μέτρα που μειώνουν τη δυνατότητα των επιχειρηματιών να κάνουν τώρα επενδύσεις.
'Η ότι αυτή η συνταγή του μνημονίου ήταν πάρα πολύ αντιδραστική. Βεβαίως συνταγές σε ένα μνημόνιο υπάρχουν πολλές. Αλλά κατά τη γνώμη μας, αυτό που έκανε το μνημόνιο, είναι αυτό που γίνεται σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης όσον αφορά την κρίση. Πρέπει πριν απ' όλα, πριν υποτιμηθούν τα κεφάλαια και απαξιωθούν, πριν κουρευτεί το κεφάλαιο, πρέπει πρώτα απ' όλα να υποτιμηθεί η αξία της εργατικής δύναμης. Πρώτα θα γίνει αυτή η υποτίμηση και μετά θα γίνει των κεφαλαίων.
Στο διά ταύτα λοιπόν. Είναι γεγονός ότι έχουν διευρυνθεί αυτοί που πέρα από τους μισθωτούς πλήττονται από αυτή την πολιτική, υπάρχουν και σημαντικά τμήματα των μεσαίων στρωμάτων που πλήττονται, των αυτοαπασχολουμένων, αλλά και τμήματα των μεσαίων στρωμάτων που ως τώρα κατά κάποιο τρόπο τη βόλευαν μέσα στις συνθήκες αυτού του συστήματος.
Εδώ υπάρχει ένα θέμα. Αναμφισβήτητα πρέπει να υπάρχει ένα ενιαίο μέτωπο πάλης εργατοϋπαλλήλων και μικρομεσαίων στρωμάτων, αυτοαπασχολουμένων. Εδώ μπαίνουν και οι εργαζόμενοι βεβαίως στο χώρο της υγείας. Μια διευρυμένη κοινωνική βάση, η οποία όχι απλώς αποκρούει τα μέτρα, αλλά διεκδικεί δωρεάν και δημόσιο σύστημα υγείας. Και ένα σύστημα υγείας το οποίο μέσα στους κόλπους του τείνει να καταργήσει κάθε μορφή επιχειρηματικής δραστηριότητας. Και λέω τείνει να καταργήσει, όχι επειδή δεν πρέπει να γίνει αυτόματα, αλλά επειδή δεν είναι δυνατόν να γίνει αυτόματα.
Παραδείγματος χάριν, έχουμε εξάρτηση από φάρμακο, εξάρτηση από τεχνολογίες. Πρέπει να χτιστεί μια κοινωνικοποιημένη, λέμε εμείς, βιομηχανία η οποία θα περιορίσει την εξάρτηση από μεγάλους πολυεθνικούς ομίλους. Για αυτό λέμε πρέπει να τείνει, αλλά πρέπει να το διεκδικήσεις από την αρχή. Και πρέπει να είναι καθαρό: Δημόσιο σύστημα υγείας, ισότιμο για όλους, όπου ο καθένας θα έχει μια κάρτα υγείας, μια ταυτότητα δηλαδή θα έλεγα. Με την ταυτότητά του, να μπορεί να έχει παροχές υγείας από την πρωτοβάθμια μέχρι την τριτοβάθμια νοσοκομειακή.
'Η τα άτομα με ειδικές ανάγκες ή ειδικές κατηγορίες, όπως είναι μητέρες και άλλα τμήματα του πληθυσμού, μονογονικές οικογένειες και τα λοιπά, να μη λέω λεπτομέρειες. Ατομα με ειδικές ανάγκες, τρίτη ηλικία και τα λοιπά. `Η άτομα με χρόνια πάθηση. Εμείς θεωρούμε ότι ο καθένας πρέπει να έχει δημόσια και δωρεάν, είτε είναι εργαζόμενος, είτε δεν είναι.
Και με αυτή την έννοια θεωρούμε ότι δεν πρέπει να υπάρχουν και κρατήσεις για την υγεία. Καλά, κρατήσεις για τη σύνταξη ας υπάρχουν. Αλλά για την υγεία δεν πρέπει να υπάρχουν. Θα πείτε, πού θα τα βρει το κράτος; Να τα πάρει από αυτούς που εκμεταλλεύονται τους εργαζόμενους. Θα πείτε, σήμερα είναι ρεαλιστικό το αίτημα; Οχι δεν είναι. Σήμερα τουλάχιστον παλεύουμε να μην πληρώνουμε, αλλά πιστεύουμε ότι το κίνημα δεν μπορεί να περιορίζεται σε μια αμυντική στάση.
Να καταργηθεί η επιχειρηματική δραστηριότητα
Δεν είναι εύκολο κατά τη γνώμη μας αυτό το ενιαίο μέτωπο. Πρώτον, για αντικειμενικούς λόγους. Οχι ότι δεν πρέπει να γίνει, αλλά δεν είναι εύκολο. Αντικειμενικά γιατί υπάρχουν και οι διαφορές ας το πω συμφερόντων. Παραδείγματος χάριν, αυτοαπασχολούμενοι γιατροί που εν πάση περιπτώσει έχουν μια πελατεία, δεν μπορούν να δούνε τον εαυτό τους ως αυτό που λέμε εμείς, γιατροί πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης στο Δημόσιο Τομέα.
Εκεί υπάρχουν και διαφορετικά, αντικειμενικά συμφέροντα. Τα διαγνωστικά κέντρα. Είναι μερικά τα οποία βεβαίως φθίνουν, μικρές μονάδες, κάτι μικροκλινικές που ζουν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Τώρα τείνουν να γίνουν μεγάλα διαγνωστικά κέντρα. Γιατροί επίσης που είναι διευθυντικά στελέχη - μιλάω αντικειμενικά - γιατί υπάρχουν και διευθυντικά στελέχη που μπορεί να έχουν και μια ριζοσπαστική αντίληψη. Λέω αντικειμενικά. Γιατί υπάρχουν αυτό που λέμε διαφορετικά συμφέροντα ή αντιλήψεις ότι μπορεί να συνυπάρχει δημόσιο και ιδιωτικό σύστημα υγείας με κάποιους κανόνες συνύπαρξης.
Κανόνες συνύπαρξης ειρηνικής δεν υπάρχουν. Και μάλιστα η τάση σήμερα είναι - να το πούμε όπως το λέμε στην ορολογία μας - να προλεταριοποιούνται. Και ένα μέρος των αυτοαπασχολουμένων να περνάει το ίδιο και χειρότερα από τμήματα της εργατικής τάξης. Παρόλα αυτά, ένα τέτοιο κοινό μέτωπο πρέπει να γίνει. Εν πάση περιπτώσει, με όσους συμφωνούν ότι πρέπει να υπάρχει δημόσιο σύστημα υγείας και το οποίο πρέπει να περιχαρακωθεί όσο γίνεται από την ιδιωτική δραστηριότητα. Εμείς βεβαίως λέμε να καταργηθεί η επιχειρηματική δραστηριότητα.
Παραδείγματος χάριν, δεν μπορούμε σήμερα να υποστηρίξουμε ότι όλες οι ιατρικές πράξεις πρέπει να γίνονται στο πρωτοβάθμιο σύστημα υγείας και στα νοσοκομεία; Να σταματήσει αυτό, να συμβάλλονται ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας, να σε στέλνει το ΙΚΑ στα διαγνωστικά κέντρα και στα άλλα διάφορα ιδιωτικά.
'Η παραδείγματος χάριν το φάρμακο. Να υπάρχει κρατική φαρμακαποθήκη και να διατίθεται από το κρατικό σύστημα υγείας. Θα μου πείτε, τι θα γίνουν οι φαρμακοποιοί; Εμείς δεν αδιαφορούμε για τους φαρμακοποιούς. Να ενταχθούν στο δημόσιο σύστημα υγείας. Αυτό δε σημαίνει επίσης, ότι κλείνουμε τα μάτια σε αυτά που χρωστάνε στους φαρμακοποιούς. Ισα ίσα υποστηρίζουμε να συμψηφιστούν με τα φορολογικά, να τους δώσουν ό,τι τους χρώστανε κλπ. Αλλά αυτή τη στιγμή υπάρχουν τέτοιες αντιφάσεις μέσα στο σύστημα που δεν πρόκειται να τις λύσει καμία πολιτική διαχείρισης.
Γιατί, π.χ., πώς θα πληρώσει σήμερα η κυβέρνηση τους φαρμακοποιούς; Θα τα πάρει από τον κλάδο υγείας. Θα πάρει τις εισφορές των εργαζομένων στον κλάδο υγείας και θα πληρώσει τους φαρμακοποιούς. Είμαστε αντίθετοι να αποζημιωθούν οι φαρμακοποιοί; Οχι. Γιατί και αυτοί στο κάτω κάτω μέσα στο σύστημα του καπιταλισμού άνοιξαν το φαρμακείο, όχι για φιλανθρωπία.
Βάρος στην πρωτοβάθμια περίθαλψη
Εμείς, λοιπόν, υποστηρίζουμε αυστηρά δημόσιο σύστημα Υγείας. Και ζητάμε και στις σημερινές συνθήκες και παλεύουμε να κοπεί η εξάρτηση από τον ιδιωτικό τομέα. Παραδείγματος χάριν, υπάρχουν βιομηχανίες που παράγουν φάρμακα. Αυτές είναι ελεύθερες να παράγουν φάρμακα, να κάνουν εξαγωγή. Να είναι υποχρεωμένες να τα παραδώσουν στην κρατική φαρμακαποθήκη. Θα μου πείτε, θα την κλείσει τη βιομηχανία. Να υπάρξει παραγωγή φαρμάκου στην Ελλάδα. Εμείς διεκδικούμε και άμεσα κρατική φαρμακαποθήκη, να τα δίνει στο κρατικό φαρμακείο.
Επειδή αυτά που προτείνουμε εμείς δε λύνονται σε ένα βράδυ, δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να διεκδικούνται. Και άλλωστε μιλάμε για πορεία αγώνα και μέσα σε αυτή πρέπει να είναι - κατά τη γνώμη μας - σαφή τα αιτήματα. Γιατί αν προσπαθείς να συμβιβάσεις τα ασυμβίβαστα, τότε η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να κολλήσει στον τοίχο το ίδιο το κίνημα. Να φθείρει τους γιατρούς, να τους συκοφαντήσει κ.τ.λ.
Και ιδιαίτερα δίνουμε βάρος στην πρωτοβάθμια περίθαλψη. Εδώ πρέπει να γίνει από την αρχή το σύστημα. Βεβαίως υπάρχουν υποδομές. Το ΙΚΑ, κλινικές του ΙΚΑ, τα Κέντρα Υγείας. Και η πρότασή μας όπως είναι για τα Κέντρα Υγείας θα ανακουφίσει πάρα πολύ τα νοσοκομεία, τα οποία αυτή τη στιγμή δουλεύουν στον ίδιο χώρο. Πρωτοβάθμιο σύστημα πρόληψης και Υγείας, που απευθύνεται σε όλους. Θα μου πείτε, κοστίζει. Βεβαίως κοστίζει, αλλά για εμάς δεν είναι κόστος και αυτή είναι η μεγάλη διαφορά.
Κοντολογίς, δηλαδή, πιστεύουμε ότι πρέπει και θα χρειαστεί κάποιος δρόμος να διαμορφωθεί ένα κίνημα στον τομέα της Υγείας, που, αν θέλετε, δεν μπορεί να αποκοπεί από το γενικότερο, το χρέος, τα ελλείμματα, τη διαγραφή του χρέους, την αποδέσμευση από την ΕΕ. Τη δημιουργία κοινωνικού τομέα παραγωγής φαρμάκου, παροχής Υγείας κ.λπ. και όχι επιχειρηματικού.
Εμείς θεωρούμε ότι τέτοιο κίνημα μπορεί αν θέλετε, κι εφόσον πάρει μαζική διάσταση ξεκινώντας από τους χώρους Υγείας, αλλά οπωσδήποτε επεκτεινόμενο παντού στους χώρους δουλειάς, της γειτονιάς ή μάλλον, αν θέλετε, συναντώμενο το κίνημα στο χώρο της Υγείας με τη γειτονιά και τον τόπο δουλειάς, μπορεί να ασκήσει τέτοια πίεση που να περισώσει κάτι και να διεκδικήσει. Αλλά το κίνημα πρέπει να έχει στρατηγική. Οχι ένα κίνημα - και άμεσων στόχων - αλλά όχι στον άμεσο στόχο.
Για τον «κοινωνικό τομέα» της οικονομίας
Και, τέλος, θέλουμε να υπογραμμίσουμε το εξής ζήτημα. Αυτή τη στιγμή αναπτύσσεται στην Ελλάδα ένα κίνημα που αν ήταν αυθόρμητο - ας το πω κίνημα - θα το καταλαβαίναμε απόλυτα. Αλλωστε, στην Ελλάδα, μέσα στον ελληνικό λαό, αυτό το θέμα της αλληλεγγύης έχει ισχυρές φλέβες.
Μην ξεχνάτε ότι στην Κατοχή το κίνημα της Εθνικής Αντίστασης ξεκίνησε από την πάλη κατά του μαυραγοριτισμού και κατά της πείνας. Δε θα έμπαινε μαζικά ο λαός στην Εθνική Αντίσταση αν δεν υπήρχε η μάχη της σοδειάς. Βεβαίως, με τα όπλα πάλευες εναντίον του κατακτητή, αλλά έπρεπε να δώσεις και τη μάχη, τα συσσίτια, την αλληλεγγύη, τη μάχη κατά της πείνας, τη σοδειά και τον μαυραγοριτισμό, ο οποίος άνθιζε. Τώρα έχει καινούριες μορφές.
Ομως, κοιτάξτε, αυτό που αναπτύσσεται σήμερα στην Ελλάδα και που βεβαίως είναι μια αντιγραφή από Αργεντινή, Περού και από άλλες χώρες, κυρίως Λατινικής Αμερικής, θα έλεγα ότι πρέπει να το προσέξουμε πάρα πολύ. Διότι αυτή τη στιγμή διασταυρώνονται με τη στρατηγική επιλογή της ΕΕ, και όχι μόνο, για τη διαμόρφωση του λεγόμενου "κοινωνικού τομέα" της οικονομίας.
Είναι μια ιδέα που έχει ξεπηδήσει βασικά από τη σοσιαλδημοκρατία εδώ και πολλά χρόνια και τον θεωρητικό του Μπλερ, τον Γκίντενς, ο οποίος είπε το εξής πράγμα: Επειδή ο πρωτογενής και ο δευτερογενής τομέας θα έχουν μεγάλη ανεργία κι επειδή θα μεγαλώσει η φτώχεια, πρέπει να δημιουργήσουμε έναν τριτογενή τομέα, όπου θα παρέχει υπηρεσίες Υγείας, φύλαξης κ.λπ.
Οχι μόνο Υγείας, αλλά και φύλαξης παιδιών, ηλικιωμένων, όπου εκεί σε αυτό τον τομέα δημόσιος και ιδιωτικός τομέας θα συμπράττουν, συν ο εθελοντισμός. Κι εκεί θα απασχοληθούν άνεργοι με τη μορφή της εθελοντικής εργασίας και του εθελοντικού μισθού και που σε αυτό τον τομέα βεβαίως θα παρέχουν υπηρεσίες και ιδιώτες και εθελοντές. Αυτός ο τομέας θα καλύψει όλα τα κενά, υποτίθεται, και το χάσμα που θα αφήσει ο ιδιωτικοποιημένος δημόσιος τομέας - ιδιωτικοποιημένος άμεσα ή έμμεσα. Και εδώ θα εξασφαλιστεί και απασχόληση και προσφορά.
Πρόκειται για μια τραγική εξέλιξη γιατί καταλαβαίνουμε το εξής πράγμα: Πρώτον, συμφιλιώνει το λαό με τη φτώχεια και τη διαχείρισή της. Δεύτερον, συμφιλιώνει το λαό με τη μερική απασχόληση, συμφιλιώνει το λαό με το να προσφέρονται υπηρεσίες επιπέδου θα έλεγα 19ου και ακόμα 20ού αιώνα, ή Μεσοπολέμου. Γιατί άλλος ο κοινωνικός τομέας και οι απαιτήσεις του το 19ο αιώνα, άλλες τον 20ό, άλλες τον 21ο αιώνα.
Ετσι, λοιπόν, θα επικρατήσει ο εθελοντισμός, ίσον - θα το πω καθαρά - κομπογιαννιτισμός. Θα φυλάνε τα παιδιά οι άνεργες μητέρες, το οποίο - η φύλαξη των παιδιών - θα είναι πάρκινγκ παιδιών. Και εκεί βεβαίως μπορούν να χρησιμοποιούνται οι πάντες, άνεργοι επιστήμονες, άνεργοι μεταπτυχιακοί, άνεργοι διδακτορικοί. Σε τομείς που δεν είναι της ειδικότητάς τους, ούτε της ευαισθησίας τους, ούτε τίποτα. Αυτό θα γίνει.
Η αλληλεγγύη να χτυπάει την παθητικότητα
Με αυτή την έννοια μέσα στο κίνημα που εμείς παλεύουμε και στα μέτωπα πάλης, θεωρούμε ότι βεβαίως μέσα από το ίδιο το μαζικό κίνημα θα μπορούν να ξεπηδήσουν μορφές αλληλεγγύης, που όμως πρέπει κυρίως να συνδυάζουν την αλληλεγγύη και το χτύπημα της παθητικότητας αυτών που δέχονται την αλληλεγγύη. Γιατί η αλληλεγγύη γεννά την παθητικότητα και ακριβώς πρέπει να είναι και αλληλεγγύη και διεκδίκηση των κρατικών δομών.
Να σας πω ένα παράδειγμα: Αρκετοί δήμαρχοι κάνουν τα κοινωνικά ιατρεία. Υπάρχουν Κέντρα Υγείας. Γιατί, δηλαδή, αν κάποιος θέλει να κάνει εθελοντική δουλειά να μην πάει σε αυτή την όποια ιδέα κρατικής δομής υπάρχει; Εστω και αν εμείς δεν την χειροκροτούμε, γιατί δεν την θεωρούμε τέλεια. Υπάρχουν δημοτικά ιατρεία. Γιατί να μην ενισχυθεί η κρατική δομή; Αλλοι παραδίδουν μαθήματα σε παιδιά. Να παλέψουμε την ενισχυτική διδασκαλία στα σχολεία.
Εθελοντικά δεν μπορείς να λύνεις ζητήματα. Για να μη σας πω ότι δημιουργούνται και άλλα προβλήματα. Αύριο μπορεί να πει ένας άρρωστος πήγα στο κοινωνικό ιατρείο, δε με πρόσεξαν ή ο συγγενής μου πέθανε ή έγινε κακή διάγνωση. Εδώ υπάρχουν και τέτοια ζητήματα. Ιδιαίτερα τα θέματα της υγείας είναι πάρα πολύ ευαίσθητα. Δεν έχει σημασία ότι είναι γιατροί. Αλλο πράγμα ο έλεγχος του γιατρού στο νοσοκομείο, στη συγκεκριμένη δομή, κι άλλο πράγμα ο εθελοντισμός.
Και εδώ ξέρουμε ότι αυτές οι εθελοντικές δομές σβήνουν. Πάρτε τις δομές της Ψυχικής Υγείας. Κάτι με κρατική χρηματοδότηση, κάτι εθελοντικά, τώρα διαλύθηκαν. Και δεν πρόκειται οι κρουνοί της χρηματοδότησης να συνεχίσουν. Από αυτή την άποψη, είναι άλλο πράγμα η αλληλεγγύη, η καταγραφή των αναγκών. Ταυτόχρονα, αυτή η λογική πρέπει να συνδυαστεί με διεκδίκηση στήριξης των όποιων, ακόμα και των κακοβαλμένων κρατικών δομών που υπάρχουν. Δε γίνεται διαφορετικά.
Τα μέτωπα πάλης
Τελειώνω λέγοντας ποια είναι τα μέτωπα πάλης που εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να αναπτυχθούν αυτή την περίοδο. Θεωρώντας όμως ότι η "ομπρέλα" πρέπει να είναι δημόσιο σύστημα Υγείας, διαγραφή του χρέους, δε δεχόμαστε να πληρώσουμε για το χρέος κ.λπ. Αμα δέχεσαι το χρέος μπαίνεις στη διαπραγμάτευση και διαπραγμάτευση σημαίνει νέα μνημόνια.
Πρώτα πρώτα η χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ, τα ασφαλιστικά ταμεία, τα δημόσια νοσοκομεία κ.λπ., να επιστραφούν τα "κουρεμένα". Ο,τι έχει σχέση με δημόσιες υποδομές, όχι συγχωνεύσεις, διατήρηση και ανάπτυξη.
Φάρμακο. Εξασφάλιση με ευθύνη του κράτους. Είπαμε, δωρεάν διάθεση ειδικών φαρμάκων για ασθένειες που απαιτούν ειδικά συμπληρώματα διατροφής κ.λπ., έχουμε υιοθετήσει πολλά αιτήματα και των ίδιων των φορέων. Η άμεση αποπληρωμή των εκκρεμοτήτων του ΕΟΠΥΥ, συμψηφισμό με την εφορία κ.λπ., προνοιακές παροχές, ούτε να κοπούν αλλά να αυξηθούν τα επιδόματα. Παιδικοί σταθμοί. Θα μου πείτε, στην Υγεία είναι; Ναι, είναι στην Υγεία.
Ακουσα σήμερα ότι υπάρχουν παιδιά που πάνε σε παιδικούς σταθμούς και δεν έχουν κρεβάτια να κοιμηθούν το μεσημέρι και πρέπει να τα παίρνουν το μεσημέρι και πρέπει να τα παίρνουν στις 12.00. 'Η - δεν ξέρω - με αυτές τις ελαστικές μορφές απασχόλησης, φεύγουν στις 12 το μεσημέρι. Αλλά, πού θα κοιμηθούν τα παιδιά το μεσημέρι; Οταν πάει ένα παιδί 8 μηνών, ενός έτους, μπορεί να κάτσει μέχρι τις 4.00 στον παιδικό σταθμό όρθιο; Πρέπει να έχουν κρεβάτι να κοιμούνται.
Ολο αυτό το σύστημα, προγράμματα δημιουργικής απασχόλησης, παιδιά ανέργων, εμβόλια δωρεάν, σύστημα παροχής στα σχολεία, άστεγοι, κατ' οίκον φροντίδα των ηλικιωμένων. Τώρα πάνε να περάσουν το Πρόγραμμα "Βοήθεια στο Σπίτι" με ιδιώτες. Δηλαδή, φτωχές υπηρεσίες στους φτωχούς. Και μάλιστα γίνονται σκέψεις να πληρώνουν, λέει, κάποιοι, ούτως ώστε αυτά που θα πληρώνουν για τη βοήθεια των ηλικιωμένων, να τα παίρνουν οι άποροι.
Και οι μετανάστες είναι ένα από τα μέτωπα πάλης συνδυασμένα, αλλά η "ομπρέλα" της όλης ιστορίας πρέπει να είναι δημόσιο σύστημα Υγείας.
Πάλη με προωθημένα αιτήματα
Εμείς βεβαίως μιλάμε για αποδέσμευση από την ΕΕ και φυσικά μιλάμε για τη λαϊκή εξουσία, λαϊκή οικονομία, όπου θα κοινωνικοποιήσει όλο τον πλούτο που υπάρχει στη χώρα, τα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής. Και δε θα υπάρχει επιχειρηματική δραστηριότητα σε αναπτυξιακούς τομείς, σε βασικούς αναπτυξιακούς τομείς. Δε θα υπάρχει επιχειρηματική δραστηριότητα στην Υγεία και στην Παιδεία. Θα υπάρχει μιας μορφής, ας πούμε, συνεταιριστική επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία βεβαίως θα αποκλείει την υποταγή στο κέρδος και στην εκμετάλλευση των ανθρώπινων αναγκών.
Καταλαβαίνουμε ότι αυτή είναι μια κομματική πρόταση, η οποία δεν είναι εύκολο να υιοθετηθεί στις σημερινές συνθήκες. Δεν παραιτούμαστε από αυτή, αλλά τουλάχιστον πρέπει να είναι η πρόταση ριζοσπαστική στον τομέα της Υγείας. Πιστεύουμε ότι έχουμε δρόμο. Αιτήματα υπάρχουν, αλλά η συνολική κατεύθυνση του κινήματος στο χώρο της Υγείας, δεν εννοώ μόνο για την Υγεία, δε διασφαλίζει το μάξιμουμ της αντεπίθεσης. Ορισμένα αιτήματα πρέπει να είναι πολύ προωθημένα. Δε λέω επαναστατικά, αλλά πρέπει να είναι πολύ προωθημένα. Συνύπαρξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που να τη δέχεται ο λαός, δεν μπορεί να υπάρξει. Αλλο διεκδικώ να τον ανατρέψω αυτό τον τομέα.
Επομένως, παλεύουμε για ενιαίο μέτωπο, αλλά θεωρούμε ότι δεν είναι εύκολη η ενιαιοποίηση της κατεύθυνσης αυτού του μετώπου και η σημερινή συζήτηση ελπίζω να βοηθήσει και σε αυτό. Δεν είναι αυτόματη η ενιαιοποίηση. Κίνημα μπορεί να έχεις και είχαμε, μπορεί το κίνημα να έχει αγώνες και στο τέλος να μη βγάλει τίποτα. Και μαζικότητα και οργάνωση και κατεύθυνση του κινήματος είναι αυτή που μπορεί να εξασφαλίσει μια ορισμένη αποτελεσματικότητα της πάλης».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου