Ο ευρωκομμουνισμός είναι αντικομμουνισμός

Στο 9ο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Ισπανίας, τον Απρίλη του 1978, οι ρεβιζιονιστές του Καρρίγιο ξεκαθάρισαν ότι το κόμμα τους δεν είναι πια μαρξιστικό – λενινιστικό, αλλά ένα «μαρξιστικό δημοκρατικό επαναστατικό κόμμα». «Το να θεωρούμε τον λενινισμό τον μαρξισμό των καιρών μας είναι απορριπτέο», ξεκαθάρισε ο Καρρίγιο. 

Οι Γάλλοι ρεβιζιονιστές ηγέτες πρότειναν στο 23ο Συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε το Μάιο του 1979, ότι θα έπρεπε να εγκαταλείψουν τις αναφορές στο μαρξισμό – λενινισμό στα έγγραφα του κόμματός τους και να τον αντικαταστήσουν με τον όρο «επιστημονικός σοσιαλισμός».

Οι Ιταλοί ρεβιζιονιστές, επίσης, στο 15ο συνέδριο του κόμματός τους, τον Απρίλιο του 1979, απέσυραν απ’ το καταστατικό τους την προϋπόθεση τα μέλη τους να κατέχουν το μαρξισμό – λενινισμό και να εφαρμόζουν τις διδασκαλίες του. «Η θεωρία του μαρξισμού – λενινισμού δεν αντιπροσωπεύει ολόκληρο τον πλούτο της θεωρητικής και ιδεολογικής μας κληρονομιάς», λένε οι οπαδοί του Τολιάτι. Τώρα ο καθένας μπορεί να συμμετέχει στο Ιταλικό ρεβιζιονιστικό κόμμα, άσχετα από την ιδεολογία που υποστηρίζει ή που εφαρμόζει.
 Σ’ αυτό το δρόμο, οι ευρωκομμουνιστές ρεβιζιονιστές, επίσημα και δημόσια, επικύρωσαν την τελική ρήξη με το μαρξισμό – λενινισμό, κάτι το οποίο στην πράξη έχουν κάνει εδώ και χρόνια. Ιδιαίτερα ικανοποιημένη από αυτή την πλήρη και ραγδαία σοσιαλδημοκρατική μετάλλαξη αυτών των κομμάτων, η προπαγάνδα της μπουρζουαζίας αποκάλεσε το 1979 «χρονιά του ευρωκομμουνισμού». Στη σημερινή συγκυρία, όπου οι ευρωπαϊκή μπουρζουαζία βρίσκεται σε μεγάλες δυσκολίες εξαιτίας της βαθιάς οικονομικής και πολιτικής κρίσης, όπου η αντίδραση των μαζών ενάντια στις συνέπειες της κρίσης και της καπιταλιστικής καταπίεσης και εκμετάλλευσης φτάνει σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα, τίποτα δε θα μπορούσε να υπηρετήσει καλύτερα τις άρχουσες τάξεις, απ’ ότι η αντιμαρξιστική θεώρηση και αντεργατική δραστηριότητα των ευρωκομμουνιστών. Τίποτα δε θα μπορούσε να δώσει μεγαλύτερη βοήθεια στη στρατηγική του ιμπεριαλισμού για την καταστολή της επανάστασης, την υπονόμευση των απελευθερωτικών αγώνων και την κυριαρχία του κόσμου, απ’ ότι οι ρεβιζιονιστικές, πασιφιστικές τάσεις συνθηκολόγησης, συμπεριλαμβανομένου και του ευρωκομμουνισμού. 

Η αστική τάξη της δύσης δεν κρύβει τον ενθουσιασμό της για το γεγονός ότι οι ευρωκομμουνιστές ρεβιζιονιστές ευθυγραμμίστηκαν με τους σοσιαλδημοκράτες και τους φασίστες για να επιτεθούν από κοινού και με όλα τους τα όπλα στην επανάσταση, τον μαρξισμό-λενινισμό και τον κομμουνισμό. Οι καπιταλιστές είναι υπερευχαριστημένοι που προετοιμάζουν νέους διαχειριστές των υποθέσεών τους, με στόχο τη βαθμιαία αντικατάσταση των σοσιαλδημοκρατών, των οποίων οι μακροχρόνιες υπηρεσίες στους μηχανισμούς του αστικού κράτους και οι ανοιχτοί αγώνες ενάντια στην εργατική τάξη, αλλά και η ύπαρξη του σοσιαλισμού σε πολλές χώρες, τους έχει φέρει στο στρατόπεδο της ακραίας αντίδρασης και τους εξέθεσε στα μάτια των εργαζομένων. Σήμερα οι σοσιαλδημοκράτες έχουν αναγνωριστεί, όχι μόνο ιδεολογικά και πολιτικά, αλλά και από κοινωνική σκοπιά, στο πλευρό της μεγαλοαστικής τάξης. Τώρα η αστική τάξη έχει μεγάλες ελπίδες, ότι οι ευρωκομμουνιστές ρεβιζιονιστές θα γίνουν οι κύριοι προστάτες της καπιταλιστικής τάξης, οι μπροστάρηδες της αντεπανάστασης. Αλλά οι μεγάλοι άρχοντες είναι λίγο βιαστικοί στο να κρούσουν τα τύμπανα της νίκης. Για περισσότερο από έναν αιώνα τώρα, ο κομμουνισμός έχει τρομοκρατήσει τους καπιταλιστές και τους φεουδάρχες, τους ιμπεριαλιστές και τους οπορτουνιστές, αλλά και τους αποστάτες του μαρξισμού – λενινισμού. Για περισσότερα από 100 χρόνια ο μαρξισμός λενινισμός καθοδηγούσε τους προλετάριους στις μάχες για την ανατροπή του καπιταλισμού και το θρίαμβο του σοσιαλισμού. Το νικηφόρο λάβαρό του ανέμιζε για πολύ καιρό σε πολλές χώρες, και οι εργάτες, οι αγρότες, οι διαννοούμενοι του λαού, οι γυναίκες και οι νέοι γεύτηκαν τους καρπούς της ελεύθερης, δίκαιης, ισότιμης και ανθρώπινης ζωής, για την οποία οι Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν και Στάλιν είχαν παλέψει. Παρόλο που ο σοσιαλισμός ανατράπηκε στη Σοβιετική Ένωση και στις άλλες χώρες, όπου η αντεπανάσταση επικράτησε, αυτό δεν αποδεικνύει ότι ο μαρξισμός – λενινισμός ηττήθηκε και έχασε την ισχύ του, όπως αξιώνουν οι καπιταλιστές και οι ρεβιζιονιστές. Οι μεγάλοι ηγέτες του προλεταριάτου, Μαρξ και Λένιν, επεσήμαναν ότι η επανάσταση δεν είναι μια νικητήρια προέλαση σε ευθεία πορεία. Θα έχει νίκες, αλλά και πισωγυρίσματα. Προχωράει με ζιγκ-ζαγκ, αναπτύσσεται βήμα – βήμα. Η ιστορία της εξέλιξης` της ανθρώπινης κοινωνίας δείχνει, ότι η αντικατάσταση ενός κοινωνικού συστήματος από ένα άλλο, ανώτερο σύστημα, δεν πραγματοποιείται μέσα σε μια μέρα, αλλά καλύπτει μια ολόκληρη ιστορική περίοδο. Σε πολλές περιπτώσεις και σε πολλές χώρες η αστικές επαναστάσεις, οι οποίες αντικατέστησαν το φεουδαρχικό σύστημα εκμετάλλευσης με το καπιταλιστικό σύστημα εκμετάλλευσης, δεν μπόρεσαν να ξεφύγουν από την αντεπανάσταση. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η Γαλλία, όπου η αστική επανάσταση, παρόλο που ήταν η πιο βαθιά εδραιωμένη και η πιο ριζοσπαστική, δεν μπόρεσε να εγκαταστήσει και να στηρίξει την καπιταλιστική τάξη έγκαιρα. Μετά την αρχική νίκη του 1789, η αστική τάξη και οι εργατικές μάζες έπρεπε να ξεσηκωθούν και πάλι για να ανατρέψουν την φεουδαρχική μοναρχία των Bourgon και το φεουδαρχικό σύστημα γενικά και να αποκαταστήσουν τελειωτικά την καπιταλιστική τάξη πραγμάτων. Η εποχή των προλεταριακών επαναστάσεων μόλις άρχισε. Ο σοσιαλισμός αντιπροσωπεύει μια ιστορική αναγκαιότητα, η οποία απορρέει από την αντικειμενική εξέλιξη της κοινωνίας. Αυτό είναι αναπόφευκτο. Η αντεπανάσταση που πραγματοποιήθηκε και τα εμπόδια που εμφανίστηκαν μπορεί να παρατείνουν την ύπαρξη του παλιού εκμεταλλευτικού συστήματος για κάποιο διάστημα, δεν μπορούν όμως να σταματήσουν την εξέλιξη της ανθρώπινη κοινωνίας προς το σοσιαλιστικό της μέλλον. Ο ευρωκομμουνισμός δουλεύει για να υψώσει ένα πλήθος από αγκάθια και θάμνους μπροστά στην επανάσταση, δουλεύει για να υπερασπιστεί το καπιταλιστικό σύστημα. Οι φλόγες, όμως, της επανάστασης έχουν σαρώσει και καταστρέψει όχι μόνο τέτοια εμπόδια, αλλά ολόκληρα οχυρά υψωμένα απ’ την μπουρζουαζία. Οι ρεβιζιονιστές και οι ευρωκομμουνιστές συγκεκριμένα, δεν είναι οι πρώτοι που επιτίθενται στον μαρξισμό – λενινισμό και απαγγέλλουν τους μεγαλύτερους αφορισμούς εναντίον του. Η καπιταλιστική αντίδραση και οι ιμπεριαλιστές έχουν κατασφάξει και βασανίσει, έχουν σκοτώσει στη φυλακή χιλιάδες και εκατοντάδες χιλιάδες κομμουνιστές και αγωνιστές της επανάστασης, που αγκάλιασαν τις ιδέες του μαρξισμού – λενινισμού και πάλεψαν για την απελευθέρωση του προλεταριάτου και των λαών. Οι φασίστες έχουν κάψει βιβλία των Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν και Στάλιν στις πλατείες, και σε πολλές χώρες οι άνθρωποι ακόμα στέλνονται στο εκτελεστικό απόσπασμα όταν αποκαλύπτεται ότι έχουν διαβάσει τα βιβλία τους ή ψιθυρίζουν το όνομά τους με ελπίδα και θαυμασμό, ακόμα και κρυφά. Καμιά βιβλιοθήκη δε θα χωρούσε όλα τα βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες και άλλες δημοσιεύσεις που επιτίθενται στο μαρξισμό – λενινισμό, κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει, ούτε καν να φανταστεί την ποσότητα και έκταση της αντικομμουνιστικής προπαγάνδας του ιμπεριαλισμού. Παρ’ όλα αυτά, ο μαρξισμός – λενινισμός δεν έχει εξαφανιστεί, ζει και ευδοκιμεί ως ιδεολογία και πραγματικότητα, πραγματοποιημένη στο σοσιαλιστικό κοινωνικό σύστημα που οικοδομείται σύμφωνα με τις διδασκαλίες του. Παράδειγμα αυτού είναι η σοσιαλιστική Αλβανία, τα μαρξιστικά – λενινιστικά κόμματα, και οι εκατομμύρια εργάτες και αγρότες που παλεύουν κάθε μέρα για την ανατροπή της αστικής τάξης, για τη δημοκρατία και την εθνική ανεξαρτησία. Καμιά δύναμη, κανένα βασανιστήριο, καμιά ραδιουργία, κανένα ψέμα δεν μπορεί να ξεριζώσει το μαρξισμό – λενινισμό από τα μυαλά και τις καρδιές των ανθρώπων. Η θεωρία των Μαρξ και Λένιν δεν είναι ένα σχήμα που σχεδιάστηκε στις αίθουσες μελετών φιλοσόφων και πολιτικών. Είναι μια αντανάκλαση των αντικειμενικών νόμων της εξέλιξης της κοινωνίας. Ακόμα και χωρίς τη γνώση του μαρξισμού – λενινισμού, οι εργαζόμενοι παλεύουν για να ξεφύγουν απ’ την καταπίεση και εκμετάλλευση, για να ανατρέψουν αφεντικά και τυράννους, για να ζήσουν ελεύθερα και να απολαύσουν τους καρπούς του μόχθου τους. Με την εξοικείωση τους, όμως, με της διδασκαλίες των Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν και Στάλιν, μπορούν να βρουν το σωστό δρόμο στον αγώνα, να βρουν την πυξίδα που μπορεί να τους καθοδηγήσει μέσα στην καπιταλιστική ζούγκλα, να δυναμώσουν το φως που τους δείχνει το αναπόφευκτο σοσιαλιστικό μέλλον.

Οι ρεβιζιονιστές θέλουν να καταστρέψουν αυτή την πυξίδα των εργατών, θέλουν να θολώσουν αυτό το φως για να χάσουν οι εργάτες την προοπτική τους. Μέχρι πρόσφατα τα ρεβιζιονιστικά κόμματα της Δύσης ήταν ενωμένα στην Χρουστσοφική – ιμπεριαλιστική αντικομμουνιστική καμπάνια ενάντια στον Στάλιν. Μιλούσαν με ενθουσιασμό για την «απελευθέρωση από τον σταλινισμό», προσποιούμενοι την επιστροφή στο λενινισμό, ο οποίος, σύμφωνα με αυτούς, είχε διαστρεβλωθεί απ’ τον Στάλιν. Τώρα κηρύσσουν την εγκατάλειψη του λενινισμού «για να επιστρέψουν πίσω», στους ιδρυτές του επιστημονικού σοσιαλισμού, Μαρξ και Ένγκελς.

Αυτοί οι αποστάτες προσπαθούν να παρουσιάσουν το ραγδαίο κατήφορό τους στα χνάρια της προδοσίας του μαρξισμού – λενινισμού, ως μια κοπιαστική αναρρίχηση στο βουνό για να βρουν την πηγή της κομμουνιστικής αλήθειας. Ωστόσο, όλοι οι ρεβιζιονιστές, είτε οι Χρουστσοφικοί είτε οι ευρωκομμουνιστές, πολεμούν με το ίδιο μένος και την ίδια επιδεξιότητα τόσο τον Στάλιν όσο και τον Λένιν και τον Μαρξ. Η αρχική προσήλωσή τους στα πυρά ενάντια στον Στάλιν, αφήνοντας τον Λένιν έξω από αυτά προς στιγμή, ήταν απλώς τακτική. Η ταξική τους λογική υπαγόρευσε στους ιμπεριαλιστές και ρεβιζιονιστές ότι στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία ήταν προτιμότερο πρώτα να καταστρέψουν το σοσιαλισμό στη Σοβιετική Ένωση, πρώτα να επιτεθούν στον μαρξισμό – λενινισμό, εκεί όπου είχε εφαρμοστεί στην πράξη. Η αστική τάξη και η αντίδραση κατάλαβαν ότι η καπιταλιστική παλινόρθωση στη Σοβιετική Ένωση θα βοηθούσε αποφασιστικά την προσπάθειά τους να φέρουν τον εκφυλισμό και στα κομμουνιστικά κόμματα που δε βρίσκονται στην εξουσία. Το όνομα και το έργο το Στάλιν συνδέθηκε με την ίδρυση του κράτους της δικτατορίας του προλεταριάτου στη Σοβιετική Ένωση και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού σ’ αυτή τη χώρα. Δυσφημώντας τον Στάλιν και το κοινωνικό σύστημα για το οποίο πάλεψε και δούλεψε σε όλη του τη ζωή, η αντίδραση και όλα τα αντικομμουνιστικά απορρίμματα ήθελαν να καταστρέψουν όχι μόνο τη μεγαλύτερη και δυνατότερη βάση του σοσιαλισμού, αλλά και το κομμουνιστικό όνειρο εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Με την επίθεσή τους στον Στάλιν και το έργο του ήθελαν να δημιουργήσουν μια ατμόσφαιρα πεσιμισμού στους αγωνιστές της επανάστασης, την πικρή απογοήτευση κάποιου που ασυνείδητα παρασύρθηκε από ένα ψεύτικο ιδανικό. Ωστόσο, εκτός από τις μεγάλες ελπίδες που εναπόθεσαν στην καμπάνια ενάντια στον Στάλιν, παρά τη νίκη της αντεπανάστασης στη Σοβιετική Ένωση και τις άλλες χώρες, η επανάσταση δεν υπερνικήθηκε, ο μαρξισμός – λενινισμός δεν εξαλείφθηκε, ο σοσιαλισμός δεν πέθανε. Οι Χρουστοσφικοί, οι οποίοι διέπραξαν τη μεγαλύτερη προδοσία, δε θα μπορούσαν να υποστείλουν την ένδοξη σημαία του μαρξισμού – λενινισμού, την οποία οι γνήσιοι επαναστάτες, εκατομμύρια άνθρωποι που πιστεύουν στην ανεξάντλητη δύναμή του, κρατούν πάντα ψηλά. Όταν ο Χρουστσοφισμός ξεσκεπάστηκε ως αντεπαναστατική ιδεολογία της παλινόρθωσης του καπιταλισμού και ως ισχυρή πολιτική για την καθυπόταξη του κόσμου, ο μαρξισμός – λενινισμός παρέμεινε η ιδεολογία που οδηγεί στο θρίαμβο της επανάστασης και της απελευθέρωση των λαών. 

Τώρα οι ρεβιζιονιστές το γύρισαν ενάντια στο λενινισμό. Είναι φυσικό να αναρωτηθεί κανείς γιατί ξεκίνησε αυτή η επίθεση ενάντια στο λενινισμό και γιατί οι ευρωκομμουνιστές είναι οι φορείς αυτής της επίθεσης. 

Όπως ο Χρουστσόφ, που με την επίθεσή του στον Στάλιν ήθελε να επιτεθεί στη θεωρία και πράξη της οικοδόμησης του σοσιαλισμού, οι ευρωκομμουνιστές, με την επίθεσή τους στον Λένιν, θέλουν αν επιτεθούν στη θεωρία και πράξη της προλεταριακής επανάστασης. Το έργο του Λένιν είναι πολύ ευρύ, αλλά είναι στενά συνδεδεμένο με την προετοιμασία και πραγματοποίηση της επανάστασης. Επομένως, όπως ο Χρουστσόφ, που δεν μπορούσε να καταστρέψει το σοσιαλισμό στη Σοβιετική Ένωση χωρίς να ξεφορτωθεί τον Στάλιν, οι ευρωκομμουνιστές δεν μπορούν να υπονομεύσουν και να σαμποτάρουν την επανάσταση εκτενώς, χωρίς να ξεριζώσουν τον Λένιν απ’ τα μυαλά και τις καρδιές των εργαζομένων. 

Στην προσπάθειά τους να αρνηθούν και να δυσφημίσουν το μαρξισμό – λενινισμό, οι αστοί είχαν πάντα την υποστήριξη των οπορτουνιστών και των αποστατών κάθε είδους απόχρωσης, ανάλογα με τη χρονική συγκυρία. Όλοι διακήρυξαν το τέλος του μαρξισμού. Τον περιέγραψαν ως ακατάλληλο για τη σύγχρονη εποχή, ενώ διαφήμισαν τις «μοντέρνες» ιδέες τους ως επιστήμες του μέλλοντος. Τι βγήκε, όμως, από τους Προυντόν, Λασάλ, Μπακούνιν, Μπερνστάιν, Κάουτσκι, Τρότσκι και τους υποστηρικτές τους; Η ιστορία δεν έχει να πει τίποτα θετικό για αυτούς. Τα κηρύγματά τους χρησίμευσαν μόνο για να συγκρατήσουν και να σαμποτάρουν την επανάσταση, να υπονομεύσουν τον αγώνα του προλεταριάτου και του σοσιαλισμού. Ηττήθηκαν στον αγώνα με το μαρξισμό – λενινισμό και κατέληξαν στο καλάθι των αχρήστων. Από καιρό σε καιρό νέοι οπορτουνιστές τους έσυραν έξω απ’ το καλάθι, προσπαθώντας να παρουσιάσουν τις χρεοκοπημένες και ανυπόληπτες θεωρίες και θέσεις των τελευταίων σαν δικές τους, για να αντιπαρατεθούν στο μαρξισμό – λενινισμό. Αυτό κάνουν σήμερα και οι ευρωκομμουνιστές Οι ευρωκομμουνιστές δεν είναι οι πρώτοι, και σε καμιά περίπτωση δεν πρωτοτυπούν, στην προσπάθειά τους να αναιρέσουν το μαρξισμό – λενινισμό, στη βάση ότι είναι «απαρχαιωμένος» και ότι οι υποτιθέμενες νέες θεωρίες ανακαλύφθηκαν από όλους μαζί, προλετάριους και αστούς, ιερείς και αστυνομικούς, για να βαδίσουν προς το σοσιαλισμό μαζί, χωρίς ταξική πάλη, χωρίς επανάσταση, χωρίς δικτατορία του προλεταριάτου. 

Το Κόμμα Εργασίας (Αλβανίας), εδώ και καιρό ανέλυσε και ξεσκέπασε τις αντιμαρξιστικές θεωρίες και αντεπαναστατικές δραστηριότητες των Γιουγκοσλάβων και Σοβιετικών ρεβιζιονιστών. Αντέκρουσε, επίσης, τις οπορτουνιστικές και αστικές αντιλήψεις των κινέζων ρεβιζιονιστών. Δεν απέφυγε να κριτικάρει τον ιδεολογικό και οργανωτικό εκφυλισμό των κομμουνιστικών κομμάτων της Δυτικής Ευρώπης. Σε αυτό το βιβλίο, όμως, πρέπει να ασχοληθούμε πιο σχολαστικά με την εξέταση και κριτική των αντικομμουνιστικών αρχών και θέσεων του ρεβιζιονιστικού ρεύματος, το οποίο προξενεί μεγάλη ζημιά στην υπόθεση της επανάσταση και του σοσιαλισμού, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και σε όλο τον κόσμο.  Οι καπιταλιστές νονοί ονόμασαν αυτή την τάση του διεθνούς ρεβιζιονισμού Ευρωκομμουνισμό, αν και για μας, τους μαρξιστές – λενινιστές, είναι απλώς αντικομμουνισμός. 

Ενβέρ Χότζα
Πρώτος Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος Εργασίας Αλβανίας