Συρρικνώνεται η Έρευνα, φθίνουν οι μόνιμες εργασιακές σχέσεις

Αποσπάσματα από την ομιλία του Πρ. Μαντόπουλου, προέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Ερευνητικά Κέντρα Δημοσίου Δικαίου

Τα Ερευνητικά Κέντρα Δημοσίου Δικαίου είναι το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» και το Εθνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών, τα οποία δεν είναι μόνο ερευνητικοί φορείς, αλλά είναι και εργαλεία του κράτους για να είναι ένα σύγχρονο κράτος, να μπορεί να κάνει πολιτικές για την κοινωνία ή ακόμα για τη διπλωματία, για την εξωτερική πολιτική, για την κοινωνική προστασία. Αυτοί οι φορείς παίζουν και πρέπει να τους δοθεί η δυνατότητα να παίξουν έναν πολύ ουσιαστικό ρόλο.

Κατά τη γνώμη μας, η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου γίνεται σε ένα πολύ επικίνδυνο περιβάλλον. Ολοι γνωρίζουμε ότι αυτή τη στιγμή η Ελλάδα είναι ένα πείραμα νεοφιλελευθερισμού, οπότε κανείς νομίζω ότι έχει την αυταπάτη πως σε αυτές τις συνθήκες μπορεί να υπάρξει νομοθετική πρωτοβουλία η οποία θα είναι για το συμφέρον των εργαζομένων, των ερευνητικών κέντρων και της ελληνικής κοινωνίας.

Αρα πιστεύουμε ότι ξεκινώντας αυτή η θεσμική αλλαγή, το περιβάλλον είναι αρνητικό και άρα αυτό που νομίζουμε ότι μπορεί να γίνει είναι να περιορίσουμε ή να αποτρέψουμε, αν μπορούμε, μία αλλαγή η οποία δεν θα έχει θετικό χαρακτήρα.

Δεν υπάρχει εθνική χρηματοδότηση για την Ερευνα και μέσω του νομοσχεδίου προβλέπεται η μερική χρηματοδότηση ξεκάθαρα. Αυτή η χρηματοδότηση, που γίνεται μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων ή των ιδιωτικών χρηματοδοτήσεων, δεν ξεπερνά το 0,5% ενός συνεχώς υποβαθμιζόμενου ΑΕΠ και δεν έχει καμία σχέση με αυτό που οι ίδιοι έχουν υπογράψει στη συνθήκη της Λισαβόνας, ότι θα φτάσει 3% η Ερευνα και ότι η Ελλάδα, ασθμαίνοντας προς στις ταχύτητες αυτές, θα έφτανε το διπλασιασμό στο 1 ή 1,5%.

Φθίνουν οι μόνιμες εργασιακές σχέσεις σε όλα τα ερευνητικά κέντρα, τουλάχιστον αυτά που εκπροσωπούμε εμείς, τα Δημοσίου Δικαίου. Δεν προκηρύσσονται θέσεις ερευνητών, τεχνικού και διοικητικού προσωπικού και ταυτόχρονα φορτώνονται αυτά τα ερευνητικά κέντρα και με κάποιες υποχρεώσεις της χώρας απέναντι στην ΕΕ, όπως είναι οι οδηγίες για τα νερά, όπως είναι τα εθνικά προγράμματα αλιείας, τα οποία είμαστε υποχρεωμένοι, βάσει συμβατικών υποχρεώσεών μας απέναντι στην ΕΕ, να καταγράφουμε και να στατιστικοποιούμε μια σειρά δεδομένα, τα οποία επειδή δεν υπάρχει το αναγκαίο προσωπικό, όλες οι συμβάσεις για να ολοκληρωθούν ή να διαχειριστούμε αυτά τα προγράμματα - έχουμε και αρκετά πρόστιμα της Ελλάδας γιατί καθυστερεί να παρουσιάσει τα στοιχεία αυτά - είναι με συμβάσεις έργου ή κάτω - από την πίεση των σωματείων - να είναι συμβάσεις ορισμένου χρόνου.

Την ανασφάλεια του προσωπικού από τη συνεχή επιχειρηματολογία των κυβερνητικών στελεχών, νομίζω την καταλαβαίνει ο καθένας. Δηλαδή ταυτόχρονα που μας πιέζουν να αποδείξουμε αποτελέσματα παραγωγικότητας και ανάπτυξης της επιστημονικής εργασίας, των δημοσιεύσεων ή της πλήρους εκπλήρωσης των υποχρεώσεών μας απέναντι σε κάθε πρόγραμμα που έρχεται στα ερευνητικά μας κέντρα, ταυτόχρονα καταλαβαίνετε ότι σε αυτό το περιβάλλον, όταν έχεις μόνιμα την επιχειρηματολογία ότι πρέπει να απολυθούν οι υπάλληλοι, ότι πρέπει να συρρικνωθούν τα ερευνητικά κέντρα, ότι η χρηματοδότηση δεν εξασφαλίζεται, όλο αυτό το πλαίσιο είναι αντιφατικό. Από τη μια σου ζητάνε να αποδείξεις ότι κάτι κάνεις κι από την άλλη όλη η επιχειρηματολογία σού δημιουργεί μια ανασφάλεια και σε πιέζει.

Ζήσατε - και η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ βοήθησε σ' αυτό - τη μη κατάργηση του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών σε εκείνη την περίοδο της συγκυβέρνησης των τριών κομμάτων, με τον Μανιτάκη υπουργό. Να είσαι υποχρεωμένος να υποβάλλεις ερευνητικά προγράμματα σε μια σειρά ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και την ίδια στιγμή να σου έχουν τη «δαμόκλειο σπάθη» πάνω από το κεφάλι σου ότι σε κλείνουν, σου αλλάζουν τις εργασιακές σχέσεις και σε πετάνε στο δρόμο. Δηλαδή, με όλο αυτό το κλίμα το αρνητικό, θέλουν να δουν και θετικά αποτελέσματα.

Επειδή πολλά ακούμε στην ελληνική κοινωνία, ότι πρέπει να μπούμε όλοι οι δημόσιοι φορείς σε αξιολόγηση γιατί είμαστε τεμπέληδες και κάνουμε και δείχνουμε, στα ερευνητικά κέντρα εμείς πρώτοι τους απαντάμε, όταν μας καλούν σε διάφορες διαδικασίες, ότι αξιολογούμαστε από το '95 και παρ' όλα αυτά αποδεικνύεται ότι όλη αυτή η αξιολόγηση δεν έχει χαρακτήρα να αποδείξεις τι κάνεις, αλλά είναι μια υποκρισία για να περάσουν όλα αυτά τα μέτρα της υποβάθμισης, της συρρίκνωσης των ερευνητικών κέντρων.

Γιατί τα ερευνητικά κέντρα αξιολογούνται από το '95. Μάλιστα, αυτή τη στιγμή υπάρχουν αξιολογήσεις σε όλα τα ερευνητικά κέντρα και στα δικά μας, αυτό το μήνα δηλαδή, με αξιολογητές από το εξωτερικό και αξιολογούνται για τα αποτελέσματα και την προοπτική που βάζουν για το επόμενο διάστημα.

Οχι πολύ μακριά, πριν από δύο χρόνια, έγινε αναδιάρθρωση των ερευνητικών κέντρων με την περικοπή από 62 ινστιτούτα σε 31 και ακόμα πριν αυτό το δικό τους σχέδιο να αποτυπωθεί στην πράξη, να περάσει μια τετραετία, μία πενταετία, να δουν αποτελέσματα των νομοθετημάτων τους, βρισκόμαστε σε αξιολόγηση με τα συρρικνωμένα ινστιτούτα, χωρίς να έχουν μπορέσει να δρομολογήσουν ορισμένες διαδικασίες για να αποδείξουν αν αυτό ήταν καλό, θετικό ή αρνητικό.

Πηγή: Ριζοσπάστης