Τα καταστήματα της Aldi κλείνουν. Τι κάνει το συνδικαλιστικό κίνημα;

ΞΕΚΙΝΗΜΑ - Σοσιαλιστική Διεθνιστική Οργάνωση

Tου Νίκου Αναστασιάδη 

Πριν μερικούς μήνες η εταιρία Άλντι (πολυεθνική αλυσίδα σούπερ μάρκετ) ανακοίνωσε το κλείσιμο των καταστημάτων της στην Ελλάδα. Η είδηση έσκασε σαν βόμβα στους εργαζόμενους, στους οποίους η εταιρία είχε κάνει υποσχέσεις για επέκταση, ενώ διαμήνυε ότι «από εμάς θα πάρετε σύνταξη». Και ενώ έχει αναπτυχθεί μια έντονη κινητικότητα μέσα στους εργαζόμενους ενάντια στην απόφαση αυτή της εταιρίας, δεν βλέπουμε να υπάρχουν κινήσεις υποστήριξης τους από την πλευρά του συνδικαλιστικού κινήματος. Σε μια περίοδο κρίσης, όπου κάθε κλείσιμο εταιρίας σημαίνει πρακτικά για τους εργαζόμενους που απολύονται την προοπτική της μακροχρόνιας ανεργίας, θα περίμενε κανείς τα συνδικάτα να δίνουν αποφασιστικές μάχες ενάντια σε τέτοιες αποφάσεις.

Γιατί κλείνει η Άλντι;

Είναι η πρώτη φορά που η συγκεκριμένη εταιρία αποχωρεί από μία χώρα. Το φυσιολογικό ερώτημα στα μυαλά των εργαζομένων είναι γιατί κλείνει μια τέτοια εταιρία (που βασίζεται στο μοντέλο των «εκπτωτικών» σούπερ μάρκετ, που πηγαίνουν καλά στην Ελλάδα) ενώ μέχρι τώρα όλη η στάση της εταιρίας ήταν ότι ήρθε να κάνει μακροχρόνια επένδυση. Εδώ υπάρχουν διάφορα «αναπάντητα» ερωτήματα όσον αφορά τις κινήσεις της εταιρίας τα τελευταία χρόνια.

Η διοίκηση μέχρι τώρα δεν έχει δώσει τα στοιχεία που έχουν ζητήσει οι εργαζόμενοι. Πού πήγαν όλα αυτά τα λεφτά που είχε επενδύσει η εταιρία στην Ελλάδα. Οι «επενδύσεις» που έγιναν σε εγκαταστάσεις και ακίνητα ήταν οι πιο πρόσφορες για την εταιρία; Πως διοικήθηκε η εταιρία όλα αυτά τα χρόνια;

Είναι σημαντικό να διεκδικήσουν οι εργαζόμενοι το άνοιγμα των βιβλίων της εταιρείας για να φανεί που είναι «το πρόβλημα», και ποιος κέρδισε από αυτό. Στο επιχείρημα της εταιρίας ότι «έχουμε ζημιές» η απάντηση πρέπει να είναι «εξηγήστε μας γιατί». Δεν μπορεί η εταιρία να παίρνει στο λαιμό της τόσους εργαζόμενους και μετά να κλείνει χωρίς να εξηγεί πως φτάσαμε ως εδώ.

Ταυτόχρονα μπαίνει το ζήτημα γιατί καλούνται οι εργαζόμενοι να πληρώσουν για τις

κινήσεις της εταιρίας, ενώ δεν έχουν καμία ευθύνη για αυτές. Τόσα χρόνια η προπαγάνδα των κυβερνήσεων είναι ότι οι εργαζόμενοι πρέπει να κάνουν υποχωρήσεις για να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις. Ότι οι πολυεθνικές θα έρθουν στην Ελλάδα και θα αναζωογονήσουν την ελληνική οικονομία. Τώρα όμως φαίνεται ότι είχαν έρθει για να κάνουν αρπαχτή, και μόλις ζόρισαν τα πράγματα φεύγουν μια-μια (αναλυτικά δες άρθρο για το ρόλο των πολυεθνικών http://www.xekinima.org/arthra/view/article/-eecd0b70bb/).

Ευθύνες στήριξης

Το καθήκον της υπεράσπισης των εργαζομένων πέφτει στις πλάτες των συνδικάτων. Είναι αφέλεια να περιμένει κανείς ότι η κυβέρνηση θα παρέμβει για να βοηθήσει τις οικογένειες που θα βρεθούν στον δρόμο ή για να στριμώξει την εταιρεία.

Για τέτοιου μεγέθους επιχειρήσεις μάλιστα (που είναι μεγάλες για την ελληνική αγορά) κανονικά θα έπρεπε να κινητοποιηθεί η ίδια η ΓΣΕΕ! Αν όχι αυτή, τουλάχιστον τα Εργατικά Κέντρα και οι ομοσπονδίες!

Δηλαδή τι άλλο πρέπει να γίνει για να κινητοποιηθούν οι συνδικαλιστικές ηγεσίες; Αν δεν σταθούν στο πλευρό των εργαζομένων τώρα πότε θα το κάνουν; Στην τελική, για αυτό δεν είναι εκλεγμένοι; 

Τι θα γινόταν;

Ας φανταστούμε τι θα μπορούσε να γίνει αν υπήρχε μια τέτοια λογική από την πλευρά των συνδικάτων.

• Κατ’ αρχήν το θέμα θα έπρεπε να δημοσιοποιηθεί άμεσα μετά την ανακοίνωση της απόφασης από την εταιρία, και να οργανωθούν διαμαρτυρίες από τα συνδικάτα.
• Θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουν τις επαφές που υπάρχουν και να έρθουν σε επαφή με τα αντίστοιχα σωματεία της Aldi σε άλλες χώρες, και κυρίως στην Γερμανία, και να ζητήσουν από αυτά να κάνουν δράσεις αλληλεγγύης στους Έλληνες συναδέλφους τους.
• Θα έπρεπε να οργανωθεί μαζική συνέλευση στην ΒΙ.ΠΕ. της Σίνδου (που βρίσκονται τα κεντρικά της εταιρίας) όπου να γινόταν συζήτηση για το πώς οι υπόλοιποι εργαζόμενοι της περιοχής θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον αγώνα ενάντια στο κλείσιμο της Aldi.
• Θα έπρεπε να οργανωθούν παρεμβάσεις έξω από τα καταστήματα της Άλντι όπου να ενημερώνονται οι πελάτες για την κατάσταση.
• Και φυσικά θα έπρεπε να δοθεί κάλυψη για να μπορέσουν να προχωρήσουν σε απεργιακές κινητοποιήσεις οι εργαζόμενοι, με βάση τις δικές τους δημοκρατικά παρμένες - μέσα από συνελεύσεις - αποφάσεις.
• Τέτοιες κινήσεις (που αποτελούν ενδεικτικές προτάσεις και φυσικά θα μπορούσαν να εμπλουτιστούν) θα είχαν όχι μόνο την καθολική υποστήριξη των εργαζομένων στην Aldi αλλά και των υπόλοιπων εργαζομένων και των τοπικών κοινωνιών που καταλαβαίνουν ότι κάθε επιχείρηση που κλείνει δημιουργεί χειρότερες συνθήκες για όλους μας.

Με ποιο στόχο;

Ο πρώτος στόχος θα πρέπει να είναι να μην κλείσει η εταιρία.

Αν γινόταν μια τέτοια κινητοποίηση όπως περιγράφουμε πιο πάνω είναι σίγουρο ότι τα διευθυντικά στελέχη της εταιρίας θα το σκέφτονταν δύο και τρεις φορές προτού προχωρήσουν με την εφαρμογή της αρχικής απόφασης τους. Ειδικά στο βαθμό που υπάρχει διεθνής πίεση από τους εργαζόμενους άλλων χωρών.

Αλλά στην περίπτωση που επιμένει η εταιρία να φύγει τι γίνεται;

Σε αυτήν την περίπτωση, και στο βαθμό που είχε αναπτυχθεί ένα ολόκληρο κίνημα ενάντια στο κλείσιμο της εταιρίας, ο μόνος τρόπος για να μην φτάσουν οι εργαζόμενοι στην τραγική κατάσταση της μακροχρόνιας ανεργίας θα ήταν

• η δήμευση της περιουσίας της εταιρίας, και
•  η λειτουργία της από τους ίδιους τους εργαζόμενους
• σε συνεργασία με τοπικούς φορείς, αγροτικούς συνεταιρισμούς και σωματεία.

Στην Ελλάδα όλο και περισσότερο τα επόμενα χρόνια θα υπάρχει η ανάγκη «λαϊκών σούπερ μάρκετ», με χαμηλές τιμές που να στηρίζουν και τους εργαζόμενους αλλά και τις τοπικές κοινωνίες. Είναι  σίγουρο πως οι τοπικές κοινωνίες θα στήριζαν με ενθουσιασμό κάτι τέτοιο γιατί θα έβγαιναν διπλά ωφελημένες: από τη μια θα διέσωζαν εκατοντάδες οικογένειες (φίλους, συγγενείς, συμπολίτες, γείτονες) από την ανεργία και από την άλλη θα είχαν στην περιοχή τους φτηνές αλυσίδες σούπερ μάρκετ, που δεν θα κερδοσκοπούσαν σε βάρος τους, σε φιλικό κλίμα και συμμετοχή μάλιστα των τοπικών κοινωνιών, μέσα από αντιπροσώπους τους, στη λειτουργία τον έλεγχο και τη διοίκησή τους. 

Αν υπήρχε λοιπόν η απαιτούμενη στήριξη από το συνδικαλιστικό κίνημα μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να γίνει. Αυτό φυσικά δεν θα άρεσε καθόλου στην εταιρία. Αλλά και τι μπορεί να κάνει; Ας πάρει τις τραπεζικές της καταθέσεις και ας φύγει. Οι εργαζόμενοι θα εξακολουθήσουν να είναι εδώ, όπως και οι εγκαταστάσεις, ο εξοπλισμός και το εμπόρευμα που θα περάσουν στην κοινωνία και τους εργαζόμενους για να αξιοποιηθούν για το κοινό καλό.

Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες όμως δεν είναι διατεθειμένες να μπουν μπροστά σε ένα τέτοιο πρόγραμμα δράσεων, ούτε να θέσουν το θέμα της διαχείρισης της εταιρίας από τους ίδιους τους εργαζόμενους και τις τοπικές κοινωνίες.

Χωρίς γενικότερη στήριξη κάτι τέτοιο φυσικά δεν μπορεί να γίνει. Αν οι εργαζόμενοι μείνουν μόνοι τους είναι περιορισμένα τα πράγματα που μπορούν να κάνουν απέναντι στην εργοδοσία. Δυστυχώς, οι εργαζόμενοι την προηγούμενη περίοδο δεν είχαν προλάβει ακόμα να αναπτύξουν δεσμούς και να οργανωθούν σε σωματείο. Αν αυτό είχε γίνει εγκαίρως θα υπήρχαν τώρα μεγαλύτερες δυνατότητες πίεσης και προς τις συνδικαλιστικές ηγεσίες. Και φυσικά θα μπορούσαν να οργανώσουν πιο αποτελεσματικά των αγώνα τους.

Χρειάζονται συμπαράσταση

Παρά τις δυσκολίες οι εργαζόμενοι είναι διατεθειμένοι να δώσουν μάχη ενάντια στην εταιρία. Έχουν ξεκινήσει εκστρατεία διαμαρτυρίας ενάντια στην εταιρία, ενώ συζητιέται και το θέμα απεργιακών κινητοποιήσεων.

Έχει μεγάλη σημασία για όλους μας αυτή η μάχη να πετύχει!

Σε αυτή την μάχη ενάντια στην εταιρία οι εργαζόμενοι χρειάζονται την συμπαράσταση όλων μας. Με όποιο τρόπο μπορεί ο καθένας πρέπει να προσπαθήσουμε να αποτρέψουμε το κλείσιμο της εταιρίας αυτής, γιατί ένα χτύπημα σε έναν είναι χτύπημα ενάντια σε όλους.