Οι βουλευτικές εκλογές της 13ης Μαρτίου επεφύλασσαν μάλλον δυσάρεστες εκπλήξεις σε όσους πίστευαν ότι, μετά από οκτώ χρόνια προεδρίας Ουρίμπε, ο λαός της Κολομβίας θα ψήφιζε πιο δημοκρατικές και ειρηνικές δυνάμεις. Έτσι, το σκηνικό προδιαγράφεται αρκετά αρνητικό ενόψει των προεδρικών εκλογών του Μαΐου.
Το μπλοκ της Δεξιάς και το κόμμα της... φυλακής
Η επικράτηση των δυνάμεων που είναι φιλικές προς τον νυν πρόεδρο ήταν απόλυτη. Το κόμμα U (χαρακτηριστικός ο τίτλος του: U, από την Εθνική Ενότητα -Unidad Nacional- αλλά και από το όνομα του προέδρου Uribe) ήρθε πρώτο και κέρδισε τις 28 από τις 102 έδρες στη Γερουσία. Δεύτερο, το Συντηρητικό Κόμμα, της συμπολίτευσης κι αυτό, που κέρδισε 22 έδρες στη Γερουσία. Συνολικά, τα κόμματα που είναι φιλικά προς τον Ουρίμπε κέρδισαν την πλειοψηφία στη Γερουσία, ενώ ανάλογα είναι τα αποτελέσματα και στη Βουλή.
Η πιο δυσάρεστη έκπληξη ήρθε από το Κόμμα Εθνικής Ενοποίησης (ΡΙΝ), το οποίο κατέλαβε την τέταρτη θέση και μετατράπηκε σε ρυθμιστική δύναμη της πολιτικής ζωής της χώρας. Το ζήτημα, όμως, είναι ότι το ΡΙΝ είναι κόμμα που συγκροτήθηκε κυρίως από συγγενείς και φίλους πολιτικών που είναι στη φυλακή ή υπό δικαστική έρευνα για σκάνδαλα, για σχέσεις με το ναρκεμπόριο και τη μαφία, για συμμετοχή σε σφαγές κλπ. -κάποιοι μάλιστα εκτίουν ποινές μέχρι και 40 χρόνια. Έτσι, το κόμμα αυτό κέρδισε δικαίως τον τίτλο «Κόμμα της (φυλακής) Λα Πικότα». Εντέλει, το ΡΙΝ τέθηκε υπό έρευνα από την Εθνική Εκλογική Επιτροπή, καθώς υπήρχαν συγκεκριμένες καταγγελίες για προεκλογική χρησιμοποίηση τεράστιων χρηματικών ποσών (που πιθανώς προέρχονται από το ναρκεμπόριο) για εξαγορά ψήφων.
Σχέση με τη μαφία
Ωστόσο, και τα υπόλοιπα κόμματα της Δεξιάς κοσμούνται από στελέχη που έχουν κάποιου τύπου σχέση με όλη αυτή τη μαφία. Επιπλέον, πέρα από τις ποινικές εμπλοκές, κάποιοι από τους ηγέτες των κομμάτων αυτών είναι χρεωμένοι με βαριές πολιτικές ευθύνες. Ο ηγέτης του κόμματος U, ο Χουάν Μανουέλ Σάντος, ήταν υπουργός Άμυνας της χώρας όταν οι ένοπλες δυνάμεις της Κολομβίας χτύπησαν μέσα στο έδαφος του Εκουαδόρ και σκότωσαν τον Ραούλ Ρέγες, ηγετική μορφή των FARC. Γι’ αυτό το λόγο, οι δικαστικές αρχές του Εκουαδόρ εξέδωσαν διεθνές ένταλμα σύλληψης εναντίον του, το οποίο αργότερα ακυρώθηκε στο πλαίσιο της προσπάθειας για αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Εκουαδόρ και Κολομβίας.
Ο ηγέτης του (δεύτερου) Συντηρητικού Κόμματος είναι γνωστός ως «Ουριμπίτο», «μικρός Ουρίμπε». Ελέγχεται για μια σειρά από σκάνδαλα, μεταξύ των οποίων επειδή, ως υπουργός Γεωργίας, χορήγησε σε μεγαλογαιοκτήμονες και επιχειρηματίες τεράστιων χρηματικών ποσών (περίπου 45 δισ. πέσος) που προορίζονταν για την ενίσχυση φτωχών αγροτών.
Η Αριστερά
Το αποτελέσματα για τον Εναλλακτικό Δημοκρατικό Πόλο ήταν απογοητευτικά. Κατέλαβε την 6η θέση και πήρε 8 έδρες στη Γερουσία (από 10, που είχε). Το ποσοστό του έπεσε περίπου στο 7,6%, από 9,5%. Η αλήθεια είναι ότι η εμφάνιση του Πόλου στις εκλογές δεν ήταν καθόλου γοητευτική. Αντί να παρουσιάσει ένα πλαίσιο ενότητας και μια σταθερή πολιτική γραμμή, έδινε πολλές φορές την εικόνα ότι σπαρασσόταν από εσωτερικές συγκρούσεις (κατά κανόνα για μικρά κομμάτια εξουσίας, σύμφωνα με κάποιους αναλυτές) και ότι εξέπεμπε διαρκώς συγκεχυμένα και αντιφατικά μηνύματα. Κατέβασε υποψήφιους χωρίς σημαντική κοινωνική βάση, ενώ και ο επικεφαλής του κατηγορήθηκε για αλαζονεία και οπορτουνισμό.
Γιατί όλα αυτά;
Η ψήφος στα δεξιά κόμματα ήταν, άραγε, μια ψήφος υπέρ της στρατιωτικής λύσης της εσωτερικής σύγκρουσης στην Κολομβία, όπως θεωρούν κάποιοι; Για να εξηγηθεί η εκλογική στάση των Κολομβιάνων πρέπει να συνυπολογιστούν αρκετοί παράγοντες.
Σίγουρα στην κοινωνία της Κολομβίας υπάρχει μια σημαντική συντηρητικοποίηση, η οποία χρειάζεται αρκετή συζήτηση για να εξηγηθεί (ειδικά στον βαθμό που αναφερόμαστε σε εκείνο το κομμάτι της κοινωνίας που ψηφίζει). Πέρα όμως από αυτή τη γενική συντηρητική στροφή, υπάρχουν και πολλοί επιμέρους παράγοντες που καθόρισαν το εκλογικό αποτέλεσμα. Κατ’ αρχάς, η κολομβιάνικη κοινωνία είναι κοινωνία που σημαδεύεται από τα ναρκοδολάρια και τις μαφίες που τα διακινούν, όπως και όποτε «χρειάζεται». Στις εκλογές της προηγούμενης Κυριακής, η ψήφος κοστολογήθηκε από 20 έως 100 χιλιάδες πέσος (η τιμή ανέβαινε όσο περνούσε η ώρα και πλησίαζε η στιγμή να κλείσουν οι κάλπες). Μάλιστα, σε χωριά της ακτής της Καραϊβικής το ποσό καταβαλλόταν μπροστά στην κάλπη. Με μία έννοια, αυτή η εξαγορά συνειδήσεων αποτελεί μέρος της γενικότερης πολιτικής πελατειακών σχέσεων που κυριαρχεί στην Κολομβία.
Σημαντικό ρόλο βέβαια έπαιξαν και ο φόβος και η καταστολή. Υπάρχουν περιοχές στην επαρχία όπου εξακολουθούν να κυβερνούν οι παραστρατιωτικοί και οι μαφίες, ενώ γενικά η αντιπολίτευση (πολιτική, συνδικαλιστική, δημοσιογραφική κ.λπ.) ποινικοποιείται καταπώς επιθυμεί η κυβέρνηση. Σε αυτούς τους παράγοντες πρέπει ασφαλώς να προσθέσουμε και τον ρόλο των ΜΜΕ.
Αυτό το πανόραμα, όμως, θα ήταν ατελές αν δεν αναφέραμε και την αναξιοπιστία της Αριστεράς, η οποία δεν καταφέρνει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καιρών και να προβάλει ως αξιόπιστη ανταγωνιστική πολιτική δύναμη.
Οι προεδρικές εκλογές του Μαΐου
Ο, επί 8 χρόνια πρόεδρος, Άλβαρο Ουρίμπε προσπάθησε να αλλάξει το Σύνταγμα και να κατέβει για τρίτη φορά υποψήφιος, το Συνταγματικό Δικαστήριο, όμως, σταμάτησε τα σχέδιά του. Ωστόσο, ο «ουριμπισμός» θα είναι παρών (και πιθανότατα νικητής) στις προεδρικές εκλογές του Μαΐου, ακόμα και χωρίς την παρουσία του Ουρίμπε (αν και κάποιοι σκέφτονται το σενάριο να κατεβεί ως αντιπρόεδρος σε ένα «ουριμπικό» σχήμα).
Έτσι, όλα δείχνουν πως το πολιτικό σχέδιο του Ουρίμπε θα εξακολουθήσει να εφαρμόζεται. Το σχέδιο αυτό συνίσταται στον τορπιλισμό κάθε απόπειρας διαπραγμάτευσης για έξοδο από τη στρατιωτική σύγκρουση που σημαδεύει την πολιτική ζωή της Κολομβίας εδώ και δεκαετίες και στην εφαρμογή του προγράμματος Δημοκρατικής Ασφάλειας, που τα τελευταία χρόνια έχει οδηγήσει σε μαζικές συλλήψεις αντιπολιτευόμενων, σε εξορία χιλιάδων Κολομβιανών και σε εσωτερικό εκτοπισμό μεγάλων πληθυσμών - όλα αυτά στο όνομα του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας». Στο πλαίσιο αυτό, αυξάνεται διαρκώς η στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην Κολομβία, την αποκαλούμενη και «Ισραήλ της Αμερικής».
Η βία της πολιτικής του Ουρίμπε είναι σαρωτική και ξεκινάει από την καταστολή κάθε «νόμιμης» (πολιτικής, συνδικαλιστικής κ.λπ.) αντιπολίτευσης, για να φτάσει στην (παρα)στρατιωτικοποίηση πολλών πτυχών της πολιτικής ζωής και πολλών περιοχών της χώρας. Ενδεικτικό, ως προς αυτό το κλίμα, είναι το σκάνδαλο που αποκαλύφθηκε πρόσφατα: αστυνομικοί και παραστρατιωτικοί σκότωναν εν ψυχρώ αθώους αγρότες και κατόπιν τους παρουσίαζαν ως «αντάρτες που έπεσαν σε μάχη με τις δυνάμεις ασφαλείας».
Όλα αυτά διαμορφώνουν ένα μάλλον ζοφερό κλίμα, ένα δυσοίωνο σπιράλ, η έξοδος από το οποίο απαιτεί πολύ συγκεκριμένες κινήσεις, για τις οποίες η Αριστερά της Κολομβίας είναι ερωτηματικό αν είναι έτοιμη.
Πηγή:www.epohi.gr-Κώστας Αθανασίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου