Παρασκευή 2 Απριλίου 2010

Τα τετράποδα όργανα της τάξης...



Ζώτου Έλλη

    Μπροστά σε ένα νέο δίλημμα πρόκειται να βρεθούν “έξι αστυνομικοί υπάλληλοι” και στο μέλλον ίσως το ίδιο δίλημμα αντιμετωπίσουν ακόμα 24 κατά τη διάρκεια μιας περιπολίας: να δαγκώσω ή να μη δαγκώσω;



    Πρόκειται για τους 30 συνολικά αστυνομικούς σκύλους που συμμετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα της αστυνομίας για την ενίσχυση των δράσεων της εμφανούς αστυνόμευσης και ύστερα από την κατάλληλη εκπαίδευση πρόκειται να ενταχθούν στο σύστημα των πεζών περιπολιών. Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι οι αστυνομικοί σκύλοι δαγκώνουν και οι συνέπειες συχνά είναι σοβαρές.
    Οι πρώτοι έξι σκύλοι μαζί με τους εκπαιδευτές τους έχουν ολοκληρώσει την εκπαίδευσή τους πριν από ένα μήνα και σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ. έχουν ξεκινήσει ήδη τις περιπολίες από τις 24 Φεβρουαρίου.
    Τα καθήκοντά τους, σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα υπ' αριθμόν14 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ A 30/20.2.2009, περιλαμβάνουν την καταδίωξη σε ληστείες και άλλα αυτόφωρα αδικήματα, πεζές περιπολίες ακόμα και σε γήπεδα, καθώς επίσης φύλαξη και συνοδεία κρατουμένων κατά τις μεταγωγές, ενώ η ΕΛ.ΑΣ. διαβεβαιώνει ότι δεν θα χρησιμοποιηθούν για τη διάλυση συγκεντρώσεων και πως κατά τις περιπολίες οι σκύλοι θα φορούν φίμωτρο που θα αφαιρείται όταν "παραστεί ανάγκη επέμβασης".
    Η χρήση των αστυνομικών σκύλων σε περιπολίες δεν είναι βέβαια μια νέα πρακτική. Η πρώτη φορά που οι σκύλοι χρησιμοποιήθηκαν στις νυχτερινές περιπολίες της αστυνομίας ήταν το 1899 στην πόλη Ghent του Βελγίου και το παράδειγμά της ακολούθησαν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία. Οι ράτσες που χρησιμοποιήθηκαν κυρίως είναι τα βέλγικα μαλινουά και οι γερμανικοί ποιμενικοί, οι ίδιες που χρησιμοποιούνται και σήμερα κατά κανόνα για φύλαξη και περιπολίες.
    Τα πρώτα προγράμματα εκπαίδευσης της ομάδας Κ9, όπως ονομάζεται η ομάδα των αστυνομικών σκύλων, στις ΗΠΑ ξεκίνησαν το 1907 όταν ο επικεφαλής της αστυνομίας της Νέας Υόρκης έστειλε έναν αξιωματικό να εκπαιδευτεί στο Βέλγιο σε ανάλογο πρόγραμμα. (Handy et al., 1961)
    Η βρετανική αστυνομία απέκτησε τετράποδους υπαλλήλους μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν ο επικεφαλής της αστυνομίας του Surrey συνάντησε τον Sir Joseph Simpson που τον έπεισε για τις δυνατότητες που έχουν τα συμπαθή αυτά ζώα, καθώς επίσης και για τον τρόπο με τον οποίο μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από την αστυνομία.
    Τα καθήκοντα των αστυνομικών σκύλων ανά χώρα διαφέρουν και έχουν συμβάλει στο αστυνομικό έργο είτε κατά τις περιπολίες αποτρέποντας διαρρήκτες, είτε βοηθώντας στη σύλληψη υπόπτων είτε όμως τραυματίζοντάς τους, ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις που βοηθούν στην καταστολή διαδηλώσεων και εκφοβισμό πολιτών.
    Η περίπτωση της αστυνομίας του Λος Άντζελες: Το “πρωτόκολλο βρες και δάγκωσε”!
    Μια από τις λίγες συστηματικές μελέτες που υπάρχουν σχετικά με την χρήση των αστυνομικών σκύλων σε περιπολίες αλλά και σε αναζητήσεις-συλλήψεις υπόπτων έχει γίνει για το αστυνομικό τμήμα του Λος Άντζελες το 1998 από τους εγκληματολόγους Alec Cambell, Richard A. Berk και James J. Fyfe. Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη, οι σκύλοι δεν θεωρούνται κατά κανόνα "όπλο" καταστολής όπως τα γκλοπ ή τα περίστροφα. Τα τραύματα δε, που προξενούσαν συνήθως περνούσαν απαρατήρητα γιατί τα θύματα ήταν σε πολλές περιπτώσεις διαρρήκτες ή ληστές, θύματα δηλαδή που κατά κάποιο τρόπο θεωρούνταν "ότι τους άξιζε" (Cambell et al, 1998).
    Ωστόσο, όπως σημειώνει ο επίσης εγκληματολόγος Dill (1992) τα τραύματα από τα δαγκώματα δεν είναι πάντα τόσο αστεία, καθώς μπορεί να προκαλέσουν μόνιμα, παραμορφωτικά ή ακόμη και θανάσιμα τραύματα πριν ακόμα ο ύποπτος προλάβει να δείξει πως αντιστέκεται, όχι να αντισταθεί απαραίτητα.
    Ένα από τα προβλήματα που εντοπίζεται στην περίπτωση της αστυνομίας του Λος Άντζελες είναι το ότι δεν υπήρχαν σαφείς οδηγίες στο πότε και πώς θα χρησιμοποιούνται οι αστυνομικοί σκύλοι σε περιστατικά με αποτέλεσμα να ακολουθείται η πρακτική του "βρες και δάγκωσε" αντί του "βρες και γάβγισε", καθώς οι αστυνομικοί θεωρούσαν πως το γάβγισμα του σκύλου θα πρόδιδε την παρουσία του και θα τον εξέθετε σε κίνδυνο.
    Μετά τον θάνατο το Αφροαμερικανού Rodney King, το 1991 από κακοποίηση κατά τη σύλληψή του από αστυνομικούς στο Λος Άντζελες, περιστατικό που υπήρξε χρήση αστυνομικού σκύλου που όμως δεν συνέβαλε στον θάνατό του, καθώς επίσης και καταγγελίες από πολίτες, κυρίως Αφροαμερικανούς έγινε μια προσπάθεια να φτιαχτούν κανόνες "εμπλοκής".
    Παρά το γεγονός όμως της συστηματοποίησης κανόνων μεταχείρισης-χρήσης αστυνομικών σκύλων κατά το αστυνομικό έργο, η έρευνα των Cambell A, Berk R.A. και Fyfe J.J. κατέγραψε πως ένα ποσοστό της τάξεως του 44% των προσαχθέντων, στην προσαγωγή των οποίων έφτασαν με τη βοήθεια σκύλων, δαγκώθηκαν, ενώ το 37% των προσαχθέντων δαγκώθηκαν τόσο που χρειάστηκε να μεταφερθούν στο νοσοκομείο. Συνολικά, μόνο για ένα έτος το ποσοστό των ατόμων που δαγκώθηκαν ανάμεσα σε όσους προσήχθησαν με τη βοήθεια των αστυνομικών σκύλων άγγιζε το 81%.
    Διεθνής Αμνηστία
    Η αστυνομία του Λος Άντζελες όμως δεν φαίνεται να είναι μεμονωμένη περίπτωση ή η μόνη “αμαρτωλή” όσο αφορά τις περιπτώσεις πολιτών που δαγκώθηκαν από αστυνομικό σκύλο κατά τη διάρκεια αστυνομικού έργου. Όπως φανερώνεται και από εκθέσεις της Διεθνούς Αμνηστίας δεν είναι σπάνιες οι υποθέσεις αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας ανά τον κόσμο όπου έχει καταγραγεί η “ενισχυτική” χρήση των αστυνομκών σκύλων κατά την κακοποίηση συλληφθέντων, πολιτών ή κρατουμένων.
    Συγκεκριμένα, στην έκθεση του 2008 της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Νότιο Αφρική αναφέρεται περισταστικό κατά το οποίο ο συλληφθείς Z. S. δέχθηκε επίθεση από αστυνομικούς σκύλους (!) ενώ του είχαν περαστεί χειροπέδες και βρισκόταν ήδη στο έδαφος. Τα τραύματά του μολύνθηκαν πριν προλάβει να δεχθεί την απαραίτητη ιατρική φροντίδα κατά τη διάρκεια της παραμονής του σε αστυνομικό τμήμα της περιοχής Durban.
    Δαγκώματα αστυνομικού σκύλου είχαν βρεθεί και στο πτώμα του Osmo Vallo που πέθανε λίγο μετά τη σύλληψή του υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες στις 30 Μαΐου 1995 από τη σουηδική αστυνομία, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία. Σημειώνεται πως οι σουηδικές αρχές συνέστησαν το 2000 ειδική επίτροπή που θα ερευνούσε τις συνθήκες του θανάτου αυτού.
    Μεταγωγές κρατουμένων με άρωμα... Αμπού Γκράιμπ
    Μια άλλη χρήση των αστυνομικών σκύλων για την οποία πέντε πολιτείες των ΗΠΑ έχουν δεχθεί οξεία κριτική από τη μη κυβερνητική οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα Human Rights Watch είναι όταν χρησιμοποιούνται αστυνομικοί σκύλοι χωρίς φίμωτρο τους για τη μεταγωγή κρατουμένων κυρίως με το να εξαναγκάζουν και να τρομοκρατούν τους κρατουμένους που αρνούνται να αφήσουν τα κελιά τους.
    Σύμφωνα με την έκθεση της οργάνωσης του 2006, το Κονέκτικατ, το Ντέλαγουερ, η Ιόβα, η Νότια Ντακότα και η Γιούτα είναι οι 5 πολιτείες που στις φυλακές τους οι αρχές έχουν υιοθετήσει την παραπάνω πρακτική την οποία και η οργάνωση χαρακτηρίζει "απάνθρωπη" και "μειωτική" για τον κρατούμενο, καθώς ο σκύλος αφήνεται χωρίς φίμωτρο μέσα στο κελί του κρατουμένου, γρατζουνίζοντας τους τοίχους, γαβγίζοντας, με αποτέλεσμα την τρομοκράτηση του κρατουμένου, ενώ πολύ συχνά το σκυλί απελευθερώνεται από το λουρί και επιτίθεται στον κρατούμενο με συνέπεια τον τραυματισμό του.
    Πηγή: Αυγή

    Δεν υπάρχουν σχόλια: