Φόβοι από τα φαντάσματα του παρελθόντος
Την Κυριακή του Πάσχα βρέθηκε δολοφονημένος ο ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος Γιουτζίν Τερεμπλάνς στο αγρόκτημά του στο Βέντερσντροπ, από δυο εργαζόμενούς του, επειδή αρνήθηκε να τους πληρώσει τον μισθό τους, ήτοι 36 ευρώ περίπου.
Οι δυο κατηγορούμενοι, ένας 28χρονος και ένας 15χρονος αγρότης, συνελήφθησαν την ίδια μέρα και την περασμένη Τετάρτη τους απαγγέλθηκαν οι κατηγορίες της ανθρωποκτονίας, της απόπειρας ληστείας και της προσβολής της αξιοπρέπειας (crimen injuria) του Τερεμπλάνς επειδή -όπως διευκρίνισε ο Εισαγγελέας- «εξέθεσαν τα γεννητικά του όργανα».
Η αναγγελία της δολοφονίας ως ρατσιστική -πολιτική αποτελεί μία εύκολη πρώτη ανάγνωση. Ωστόσο, πίσω από αυτή αναδεικνύονται κοινωνικο-πολιτικά αίτια και βία των λευκών. Η είδηση της δολοφονίας δεν πέρασε «στα ψιλά», όπως συμβαίνει με αυτές των εργαζομένων από τους εργοδότες τους, επειδή ο 69χρονος Τερεμπλάνς αποτελούσε ηγέτη της άκρας δεξιάς.
Η δολοφονία του Γιουτζίν Τερεμπλάνς την Κυριακή του Πάσχα έχει προκαλέσει αναταραχή στη Νότια Αφρική, υπό το φόβο ενός νέου απαρτχάιντ. Ο Τερεμπλάνς το 1973 ίδρυσε το ακροδεξιό Κίνημα Αντίστασης των Αφρικάανς (AWB), του οποίου η σημαία μοιάζει με τον αγκυλωτό σταυρό ενώ οι υποστηρικτές του φορούν χακί στολές και ορκίζονται ότι θα δώσουν ακόμα και τη ζωή τους στον αγώνα για τη δημιουργία ενός κράτους για τους Μποέρ, λευκούς γαιοκτήμονες.
Το 1994 προσπάθησε να καταλάβει την εξουσία με έφοδο στο Εμπορικό Κέντρο του Γιοχάνεσμπουργκ, όπου συνεδρίαζαν τα πολιτικά κόμματα, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 21 άνθρωποι και να τραυματιστούν εκατοντάδες. Ωστόσο η πράξη του αυτή αμνηστεύτηκε στο πλαίσιο της πολιτικής ειρήνευσης των λαών της Ν. Αφρικής.
Τον περασμένο Οκτώβριο δήλωσε ότι είναι πλέον έτοιμοι να διεκδικήσουν ένα νέο απαρτχάιντ, ένα κράτος μόνο για λευκούς. Εξάλλου το κόμμα τους δέχεται μόνο λευκούς βάσει καταστατικού.
Οικονομική ή πολιτική δολοφονία;
Για τους υποστηρικτές του AWB, η δολοφονία του Γ. Τερεμπλάνς είναι πολιτική ενώ η Γενική Συνομοσπονδία Εργαζομένων Ν. Αφρικής (COSATU) την χαρακτηρίζει ως οικονομική. Σύμφωνα με το περιοδικό ριζοσπαστικής αριστεράς, Amandla (Σημ: λέξη που σημαίνει «Ζήτω» και «Δύναμη»), «ο χαρακτηρισμός της δολοφονίας του Τερεμπλάνς ως ρατσιστική μοιάζει να είναι η εύκολη απάντηση. Ο Τερεμπλάνς δεν δολοφονήθηκε επειδή ήταν λευκός.
Η ερμηνεία της δολοφονίας του πηγάζει από την κοινωνική ανισότητα. Έχει διαμορφωθεί μία κοινωνία, όπου η κατώτερη κοινωνική τάξη, που αποτελείται κυρίως από μαύρους αστούς και αγρότες, βρίσκεται σε δυσμενέστερη κατάσταση εξαιτίας των αποδυναμωμένων δημοσίων παροχών και της αύξησης της ανεργίας. Οι λευκοί Νοτιο-Αφρικανοί έχουν μονοπωλήσει τις πηγές κεφαλαίου και για αυτό η δολοφονία του Τερεμπλάνς αποτελεί οικονομική δολοφονία».
Η δολοφονία του Τερεμπλάνς συνέπεσε μία βδομάδα μετά την καταδίκη του προέδρου της νεολαίας του Εθνικού Αφρικανικού Κονγκρέσου (ANC youth), Τζούλιους Μαλέμα, επειδή τραγούδησε δημόσια το Ayesaba Amagwala (Οι δειλοί φοβούνται) ένα τραγούδι που αναφέρεται στην ένοπλη πάλη ενάντια στο απαρτχάιντ και σε ένα στίχο λέει «σκοτώστε τον Μποέρ (γαιοκτήμονα)». Η καταδίκη του Μαλέμα και η απαγόρευση του τραγουδιού αυτού προκάλεσε εντάσεις και για αυτό γίνεται μία προσπάθεια από την άκρα δεξιά να τη συνδέσει με τη δολοφονία του ηγέτη τους.
Η θέση των κομμάτων
Ωστόσο ο πρόεδρος της Ν. Αφρικής, Τζέικομπ Ζούμα, απεύθυνε έκκληση για να υπάρξει «ηρεμία» και να αποφευχθούν επεισόδια φυλετικού μίσους. «Καλώ τους συνανθρώπους μας, λευκούς και μαύρους, να παραμείνουν ψύχραιμοι. Δεν είναι η ώρα για πολώσεις που μπορούν να χειροτερέψουν την κατάσταση. Οι αρχηγοί των κομμάτων και οι οργανώσεις δεν πρέπει να εκμεταλλευτούν τον θάνατο του κ. Τερεμπλάνς για πολιτική άνοδο. Αντίθετα θα πρέπει να εργαστούν σκληρά για να ενώσουν τον λαό».
Η έκκληση αυτή έπεσε στο κενό, σε ό,τι αφορά το AWB. Ο γενικός γραμματέας του AWB, Αντρέ Βισαζί, δήλωσε: «παρά τη θέληση των μελών μας ζητάμε προς το παρόν να παραμείνουν ήρεμοι όλοι. Θα αποφασίσουμε τις ενέργειές μας για να εκδικηθούμε το θάνατο του Γ. Τερεμπλάνς στο συνέδριό μας, την 1η Μαΐου».
Από την άλλη τα κόμματα της αριστεράς καταδικάζοντας τη δολοφονία του Τερεμπλάνς προσπαθούν να αναδείξουν τις κοινωνικές ανισότητες και ζητούν να παρέμβει η αστυνομία και για τις δολοφονίες και κακοποιήσεις εργατών των γαιοκτημόνων. Σύμφωνα με το κομμουνιστικό κόμμα Ν. Αφρικής (SACP) «Υποστηρίζοντας την έκκληση του προέδρου για ηρεμία δηλώνουμε ότι καταδικάζουμε το γεγονός θεωρώντας ότι, ασχέτως των πολιτικών πεποιθήσεων και των διαφορών, ο φόνος δεν μπορεί να αποτελεί λύση των κοινωνικών προβλημάτων. Ωστόσο για άλλη μία φορά θυμίζουμε τον αγώνα που δίνουμε για τη βελτίωση των κοινωνικο-οικονομικών συνθηκών διαβίωσης της εργατικής τάξης και ζητάμε από το Υπουργείο Εργασίας να ενισχύσει τη νομοθεσία προστασίας των ευάλωτων κοινωνικών τάξεων (εργαζόμενοι, αγρότες, οικιακοί βοηθοί)».
Η κομμουνιστική νεολαία προσθέτει ότι «η καμπάνια του SACP για τις συνθήκες εργασίας των αγροτών ανέδειξε τις απάνθρωπες και εξευτελιστικές συνθήκες εργασίας αυτής της τάξης. Οι αγρότες εργαζόμενοι υπόκεινται σε καθημερινή κακοποίηση, σωματική και ψυχολογική ενώ ορισμένοι έχουν πέσει θύματα βιασμού από τους εργοδότες τους. Η δολοφονία του Τερεμπλάνς αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου. Για παράδειγμα την προηγούμενη βδομάδα ένας λευκός γαιοκτήμονας έδεσε έναν εργαζόμενο στην εξάτμιση του αυτοκινήτου του και τον έσερνε για χιλιόμετρα μέχρι που πέθανε και τέτοιες ειδήσεις δεν αποτέλεσαν ποτέ πρωτοσέλιδα, όπως η δολοφονία του Τερεμπλάνς».
Το Εθνικό Αφρικανικό Κογκρέσο (ANC) καταδικάζει τη δολοφονία του Τερεμπλάνς καλώντας του Αφρικανούς να σεβαστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα. «Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να αφαιρεί τη ζωή του άλλου. Συνιστούμε ψυχραιμία και να μην υπάρξουν προκλήσεις για αντίποινα» ενώ καλούσε την ημέρα της κηδείας του Τερεμπλάνς σε περιφρούρηση των μαύρων εργαζομένων ώστε να αποτρέψουν επιθέσεις από τα μέλη του AWB.
Εκατοντάδες
δολοφονίες εργαζομένων
Ηρεμία συνιστά και η Γενική Συνομοσπονδία Εργαζομένων Ν. Αφρικής (COSATU) αφού καθώς φαίνεται για τους εργαζόμενους έχει φτάσει ο κόμπος στο χτένι. «Οι γαιοκτήμονες επιτίθενται και δολοφονούν εργαζόμενους καθημερινά, με την κάλυψη της αστυνομίας. Η δολοφονία του ηγέτη του AWB είναι καταδικαστέα. Ωστόσο περισσότεροι από εκατό εργαζόμενοι αγρότες κακοποιούνται ή και δολοφονούνται από τους γαιοκτήμονες κάθε μήνα. Στις 6 Απριλίου ο γαιοκτήμονας Βαν Ρενσμπουργκ κακοποίησε 6 εργαζόμενους και όταν η COSATU το κατήγγειλε, μας αποκάλεσαν ρατσιστές με τη στήριξη του Υπουργείου Δικαιοσύνης.
Το υπουργείο αρνείται να δημοσιεύσει τις στατιστικές δολοφονιών και επιθέσεων εναντίον των αγροτών που έχουν καταγγελθεί στα αστυνομικά τμήματα και έχουν μπει στο συρτάρι. Τον Οκτώβριο του 2008 δολοφονήθηκε ένας ανήλικος εργάτης, τον Νοέμβριο δολοφονήθηκαν δέκα εργάτες στο Σβατρουγκενς. Το 2005, 2007 και 2008 αγρότες κατασπαράχτηκαν από λιοντάρια. Τον Ιούνιο του 2009 δολοφονήθηκε στο Μποσνταμ ένας αγρότης αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει καμία έρευνα, δίκη ούτε σύλληψη. Για αυτούς τους λόγους η δολοφονία του Τερεμπλανς, αν και καταδικαστέα, δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί για να ξαναγραφτεί ιστορία μας. Πρέπει να αποτελέσει αφορμή ώστε να υπάρξει επιτέλους πολιτική λύση στην εκμετάλλευση των εργαζομένων».
Η κηδεία του Τερεμπλάνς έγινε την Παρασκευή υπό στενό αστυνομικό κλοιό, χωρίς να λείψουν οι επιθέσεις -αν και μειωμένης έντασης- των 3.000 ακροδεξιών εναντίον των μαύρων. Τραγουδούσαν τον ύμνο του απαρτχάιντ κάτι που προκάλεσε την αντίδραση των συγκεντρωμένων οπαδών του Κονγκρέσου. Οι νεοναζί εκ των υποστηρικτών του AWB ορκίστηκαν στη σωρό του Τερεμπλάνς ότι θα πάρουν εκδίκηση για τη δολοφονία του και ότι το νέο κράτος των Μποερ θα ιδρυθεί στη μνήμη του. Όπως δήλωσε και στους Times ένας υποστηρικτής του AWB «τις επόμενες μέρες θα επιτεθούμε. Σήμερα θάβουμε τον ηγέτη μας και θα σεβαστούμε την κηδεία χωρίς να χυθεί αίμα».
Ο φόβος πριν από το Κύπελλο
Μετά το τέλος του απαρτχάιντ και την ανάληψη της εξουσίας από το Κογκρέσο έχει περάσει πολύς χρόνος. Τα φαντάσματα του παρελθόντος φαίνόταν ότι είχαν ξεπεραστεί. Ωστόσο, η επανάσταση βρέθηκε μπροστά σε πολύ μεγάλες δυσκολίες, ακόμα και σε διαμάχες στο εσωτερικό των δυνάμεων που την πραγματοποίησαν. Τα κοινωνικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων και των ανισοτήτων, παραμένουν πάντοτε πολύ έντονα, με αποτέλεσμα και τέτοια περιστατικά. Το ερώτημα τώρα είναι αν σε αυτό το εκρηκτικό κοινωνικό υπόστρωμα προστεθεί και το φυλετικό. Το Παγκόσμιο Κύπελλο που διοργανώνεται το καλοκαίρι στη Ν. Αφρική όχι μόνο δεν μπορεί να τα εξορκίσει αλλά απεναντίας να αποτελέσει εφαλτήριο νέου κύκλου βίας.
ΠΗΓΗ:www.epohi.gr-Ιωάννα Δρόσου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου