Ο Πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, Αλ.Τσίπρας και οι: Παύλος Κλαυδιανός, Γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Θεωνάς, Ελένη Σωτηρίου, μέλος της Εργατικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, παραχώρησαν σήμερα συνέντευξη τύπου για τα κυβερνητικά μέτρα.
Ο Αλ. Τσίπρας στην ομιλία του τόνισε:
Είναι προφανές ότι βιώνουμε ιστορικές στιγμές. Πρόκειται για τα πιο σκληρά μέτρα που αποπειράθηκε να πάρει ποτέ κυβέρνηση από την μεταπολίτευση και μετά. Πρόκειται για απόπειρα ακύρωσης των κοινωνικών κατακτήσεων της μεταπολίτευσης. Πριν από μια βδομάδα στη Βουλή ζήτησα από τον πρωθυπουργό, ο οποίος προεκλογικά είχε θέσει το ερώτημα σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα, να διερωτηθεί για τη σύμπτωση απόψεων με τον κ. Καρατζαφέρη αν με τη πολιτική του έχει για τα καλά εγκαταλείψει τις σοσιαλιστικές ιδέες και έχει προσχωρήσει στη βαρβαρότητα. Με τις χθεσινές του αποφάσεις επιβεβαιώνει πλήρως την κριτική μας.
Το ΠΑΣΟΚ εγκαταλείπει οριστικά τη διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη και υιοθετεί τα βάρβαρα μέτρα της 3ης του Μάρτη. Μέτρα βάναυσα, άδικα και εγκληματικά αφού θα βυθίσουν την ελληνική κοινωνία σε βαθύ τέλμα. Στο τέλμα της ανεργίας και της φτώχειας. Τα στελέχη της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, εξελίσσονται σε επαγγελματίες της νεοφιλελεύθερης πολιτικής. Σε επαγγελματίες αφού καταφέρνουν να προχωρούν σε μέτρα που δεν έχουν καμιά ηθική και πολιτική νομιμοποίηση, έχοντας εξαπατήσει τον ελληνικό λαό μόλις τέσσερις μήνες νωρίτερα αποσπώντας τη ψήφο του με ριζικά διαφορετικές προεκλογικές δεσμεύσεις. Και λέω επαγγελματίες γιατί καμία άλλη κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να σταθεί ούτε 3 μέρες με τέτοιες εξαγγελίες. Ούτε κυβέρνηση Καραμανλή, ούτε κυβέρνηση Μητσοτάκη μπόρεσε ή τόλμησε να φέρει τέτοιες προτάσεις. Και τις φέρνει τώρα κυβέρνηση Παπανδρέου.
Για εμάς είναι πλέον καθαρό το τι συμβαίνει. Πρέπει όμως να το δει και ο ελληνικός λαός. Πρέπει να το δουν οι πολίτες που πίστεψαν και είχαν την ελπίδα ότι κάτι θα αλλάξει στις 4 Οκτώβρη. Και ψήφισαν το ΠΑΣΟΚ για μια ριζικά διαφορετική πολιτική. Και το ΠΑΣΟΚ έρχεται να εφαρμόσει ένα πάρα πολύ σκληρό πρόγραμμα. Είναι ξεκάθαρο το τι συμβαίνει, είναι ξεκάθαρο το ποιο είναι το σχέδιο. Το σχέδιο είναι να πληρώσουν την κρίση οι εργαζόμενοι και να συνεχίζουν όλοι όσοι κέρδιζαν το προηγούμενο διάστημα να κερδίζουν και τώρα.
Τα μέτρα είναι κοινωνικά άδικα. Αυτοί που θίγονται είναι κυρίως οι οικονομικά αδύναμοι, που εξωθούνται στο όριο της φτώχειας. Δηλαδή, αυτοί που δεν έχουν την παραμικρή ευθύνη για την σημερινή κατάσταση.
- Η δημόσιοι υπάλληλοι που πάνε από τους δεκατέσσερις μισθούς στους εντεκάμιση μισθούς.
- Οι συνταξιούχοι που θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις αυξήσεις στα βασικά είδη μαζικής λαϊκής κατανάλωσης ενώ οι συντάξεις παραμένουν παγωμένες.
- Οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα που περιμένουν τώρα τη σειρά τους.
- Οι μικρές επιχειρήσεις που πνίγονται μέρα με τη μέρα.
Πληρώνουν λοιπόν οι συνήθεις ύποπτοι.
Ποιοι δεν πληρώνουν;
Αυτοί που κέρδιζαν όλα τα προηγούμενα χρόνια και θέλουν να συνεχίσουν να κερδίζουν να κερδίζουν και σήμερα. Οι τραπεζίτες. Τι πληρώνουν οι τράπεζες σήμερα; Δείτε τους ισολογισμούς τους από αυτό το ωραίο κόλπο με το οποίο έχουν την δυνατότητα να δανείζονται χαμηλότοκα από την ΕΚΤ και να δανείζουν με υψηλό επιτόκιο για το ελληνικό δημόσιο.
- Τι συμβαίνει με την φορολόγηση των ανωνύμων εταιρειών; Μειώνεται γιατί διατηρούνται οι χαριστικές ρυθμίσεις των κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας.
- Τι γίνεται με την εκκλησιαστική περιουσία; Κανένας δεν τολμά να το αγγίξει.
- Τι γίνεται με τις αμυντικές δαπάνες και ποιοί κερδίζουν απ’ αυτές που διατηρούνται άθικτες, σε τεράστιο ύψος;
Σε τόσο σοβαρές συνθήκες, η μονομέρεια των μέτρων δείχνει την εξοργιστική υποκρισία της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Για τους φτωχούς περικοπές των χαμηλών μισθών, συντάξεων και κοινωνικών δαπανών, και για τις μεγάλες επιχειρήσεις κρατική επιδότηση των εργοδοτικών εισφορών και των ημερομισθίων, εκποίηση του δημόσιου πλούτου και του περιβάλλοντος.
Εμείς έγκαιρα είπαμε ότι υπάρχει άλλος δρόμος. Έγκαιρα είπαμε ότι υπάρχει εναλλακτική πρόταση διεξόδου από την κρίση. Αναγνωρίσαμε ότι η χώρα μας βρίσκεται σε δύσκολη καμπή εξ’ αιτίας πολιτικών επιλογών των κυβερνήσεων του δικομματισμού εδώ και δεκαετίες. Όμως είπαμε ότι υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις. Τόσο για το μεγάλο θέμα του δανεισμού όσο και για το έλλειμμα που δεν είναι δυνατόν να μειωθεί και μάλιστα σε συνθήκες κρίσης μέσα σε τρία χρόνια δέκα μονάδες.
Αν ήθελε η κυβέρνηση μια άλλη πολιτική θα μπορούσε να είχε κινηθεί σε πάταξη της φοροδιαφυγής. Δεν προχώρησε όμως.
Αν ήθελε η κυβέρνηση μια άλλη πολιτική θα μπορούσε να είχε επιβάλλει πόθεν έσχες στην αγορά μετοχών, ομολόγων, στην ίδρυση και αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου των ΑΕ, όμως δεν το έκανε.
Θα μπορούσε να είχε προβεί σε άμεση και καθολική απαγόρευση της λειτουργίας των off-shore εταιρειών στη χώρα μας, με παράλληλη βέβαια δραστηριοποίηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε οι εταιρείες αυτές να απαγορευτούν σε όλη την ΕΕ.
Και γνωρίζουμε σήμερα ότι η Ελλάδα έχει τον ισχυρότερο στόλο εμπορικών πλοίων στην Ευρώπη, με ένα πολύ ισχυρό εφοπλιστικό κεφάλαιο και δεν πληρώνουν δεκάρα. Και αυτό γιατί μέσα από τις off-shore εταιρίες δηλώνουν εισόδημα χαμηλότερο από το εισόδημα του μέσου χαμηλόμισθου σήμερα στη χώρα μας.
Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση αποφεύγει να κάνει οτιδήποτε που θα στενοχωρούσε τις τράπεζες, καθώς και τις περίφημες «διεθνείς αγορές».
Γι’ αυτό αρνήθηκε να συζητήσει την έκδοση ομολόγου για εσωτερικό δανεισμό.
Γι’ αυτό αρνήθηκε να θέσει στο τραπέζι την πρόταση αύξησης του φόρου που πληρώνουν οι τράπεζες είχαν κέρδη μέσα στο 2009, σε περίοδο κρίσης σχεδόν τρία δις.
Η κυβέρνηση δεν τολμά να ανοίξει το θέμα της εκκλησιαστικής περιουσίας.
Δεν τολμά να ανοίξει το θέμα των εξοπλιστικών δαπανών. Την ίδια στιγμή που ακούσαμε μια θετική δήλωση από τον πρωθυπουργό της Τουρκίας αλλά δεν ακούσαμε τίποτα από τον έλληνα πρωθυπουργό.
Η κυβέρνηση δεν τολμά να αυξήσει τον συντελεστή φορολογίας των κερδών στο ύψος που ήταν πριν έρθει η κυβέρνηση της ΝΔ. Εάν πηγαίναμε τον φορολογικό συντελεστή των κερδών στο 45% τότε θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν περίπου 2δις μόνο από τις τριακόσιες πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις με βάση τις φορολογικές δηλώσεις του 2008.
Είναι, λοιπόν, απολύτως ξεκάθαρο ότι η κυβέρνηση συμμετέχει ενεργά στο σχέδιο αυτό. Δεν πιέζεται και οπισθοχωρεί. Άσχετα αν παριστάνει την ανήμπορη και την άβουλη, προκειμένου να αποφύγει το πολιτικό κόστος. Οι άνθρωποι που στα μικρόφωνα κάνουν τους απελπισμένους και καλούν το λαό σε θυσίες για την πατρίδα, πίσω από τις κλειστές πόρτες πανηγυρίζουν. Γιατί γι’ αυτούς η κρίση είναι μια ευκαιρία για να κερδίσουν περισσότερα. Γιατί γι’ αυτούς η κρίση είναι μια ευκαιρία για μια ακόμα πιο βίαιη αναδιανομή του πλούτου προς όφελος βεβαίως των ισχυρών και εις βάρος των δυνάμεων της εργασίας.
Πρώτο μας καθήκον αυτή την ώρα είναι τα μέτρα αυτά να μην περάσουν. Πρώτο μας καθήκον αυτή την ώρα είναι να μην παραδώσουμε την ελληνική κοινωνία και τις κοινωνικές κατακτήσεις των εργαζομένων που κερδηθήκαν με αγώνες και θυσίες δεκαετιών στην πυρά. Πρώτο μας καθήκον είναι να αποτρέψουμε αυτό το έγκλημα και να μπλοκάρουμε αυτά τα μέτρα. Τα μέτρα της κυβέρνησης έχουν την υποστήριξη της ΝΔ και της ακροδεξιάς, για την οποία την κρίση πρέπει να την πληρώσουν οι μετανάστες και οι μεροκαματιάρηδες, και όχι οι πλούσιοι. Ας μη χαίρεται αυτή η κυβέρνηση για αυτή την στήριξη.
Σήμερα τον λόγο έχει η κοινωνία που πρέπει να κάνει την δυσαρέσκεια και την οργή της, αισιοδοξία. Πρέπει να μετατρέψει τον θυμό της σε πείσμα. Μόνο αν υπάρξει σοβαρό πολιτικό κόστος για την κυβέρνηση, μπορεί αυτή η κατάσταση να ανατραπεί. Και εμείς πιστεύουμε ότι αυτή η κατάσταση μπορεί να ανατραπεί αν ο κόσμος, οι εργαζόμενοι, οι νέοι και οι νέες βγουν στο δρόμο. Και πιστεύουμε ότι μπορεί η ελληνική κοινωνία να νικήσει αν δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις ενός μεγάλου κοινωνικού συνασπισμού, ενός παλατιού μετώπου με στόχο να μπλοκαριστούν αυτά τα εγκληματικά μέτρα.
Σε αυτή την κατεύθυνση ,για μια ακόμα φορά, επαναλαμβάνουμε το κάλεσμά μας για ενωτικές και άρα αποτελεσματικές κινητοποιήσεις όλων των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων που προσβλέπουν σ’ αυτό το στόχο. Τώρα δεν είναι η ώρα τώρα για μικροκομματικά οφέλη. Τώρα είναι η ώρα του κοινού αγώνα να σώσουμε τη εργατική τάξη, τους εργαζόμενους, την ελληνική κοινωνία απ’ αυτή τη λαίλαπα που έρχεται.
- Απευθυνόμενοι λοιπόν τόσο προς τις συνδικαλιστικές δυνάμεις του ΚΚΕ, όσο και προς τις συνδικαλιστικές ηγεσίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, επαναλαμβάνουμε τη πρόσκλησή μας για ενωτικές μαζικές διαδηλώσεις και απεργιακές κινητοποιήσεις. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις αλλά κυρίως οι διαδηλώσεις, η συμμετοχή των πολιτών σ’ αυτές πρέπει να δώσουν ένα ισχυρό μήνυμα ότι ο ελληνικός λαός δεν ανέχεται αυτή την αδικία. Δεν θα δεχθεί μια προοπτική βύθισης σε ένα τέλμα από το οποίο δεν θα μπορεί να βγει. Και δεν μπορεί να δίνουμε το μήνυμα του διχασμού. Το μήνυμα που πρέπει να δώσουμε είναι της ενότητας και άρα της αποτελεσματικότητας των αγώνων.
- Καλούμε επίσης τη Κ.Ο. του ΚΚΕ να καταθέσουμε από κοινού με την Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ αίτημα για ονομαστική ψηφοφορία στη βουλή κατά τη διαδικασία ψήφισης των έκτακτων μέτρων.
- Και κυρίως καλούμε τους βουλευτές της πλειοψηφίας, τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, που θα κλιθούν να ψηφίσουν να ακούσουν τη συνείδησή τους και να σταθούν έντιμοι απέναντι στην ψήφο του ελληνικού λαού που τους εξέλεξε με άλλο πρόγραμμα και όχι για να αποδομήσουν τις κοινωνικές κατακτήσεις. Και τους καλούμε να μην αποδεχτούν να ψηφίσουν αυτά τα μέτρα, δηλαδή να μην καταγραφούν στην ιστορία ως συνένοχοι σ’ ένα μεγάλο έγκλημα απέναντι στον ελληνικό λαό.
Οι επόμενες μέρες είναι κρίσιμες για το μέλλον της ελληνικής κοινωνίας και του λαού. Δεν πρέπει να αποδεχτούμε μοιρολατρικά αυτή την πορεία. Είμαστε αισιόδοξοι ότι μπορούμε να ανατρέψουμε αυτή την πολιτική και πιστεύουμε έχοντας και άλλα παραδείγματα ότι όταν στην ιστορία οι λαοί παίρνουν την τύχη στα χέρια τους, μπορούν να νικήσουν, μπορούν να ανατρέψουν τα δεδομένα.
ΕΡΩΤΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΓΙΑ ΤΑ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ
- ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ ( ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ 105,5): Τις τελευταίες ημέρες πώς αξιολογείτε τη στάση των συνδικάτων μετά τις ανακοινώσεις και τις εξαγγελίες τους. Διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις ώστε, όπως είχατε καλέσει, να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Έχω την αίσθηση ότι αρχίζει το κλίμα να αντιστρέφεται. Κι αυτό δεν φαίνεται μονάχα από τη στάση των συνδικάτων αλλά και από το γεγονός ότι ακόμα κι αυτοί οι οποίοι εδώ και ενάμιση-δυο μήνες από τα δελτία ειδήσεων των 8 και από τα άρθρα τους στις επιφυλλίδες μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδων διστάζουν πια με τόση θέρμη να υποστηρίξουν αυτά τα μέτρα.
Νομίζω ότι το κλίμα αρχίζει και αλλάζει. Το ζήτημα είναι να πιστέψει ο ελληνικός λαός ότι μπορεί να ανατρέψει αυτή την πολιτική. Και βεβαίως -όπως είπα και πιο πριν- δεν είναι τώρα η ώρα να κάνουμε μια αποτίμηση των ευθυνών, των μεγάλων ευθυνών που έχουν οι συνδικαλιστικές ηγεσίες. Για μας σημασία έχει να συνειδητοποιήσουν την ανάγκη να οργανώσουν απεργιακές κινητοποιήσεις, διαδηλώσεις. Και εμείς για άλλη μια φορά επαναλαμβάνουμε το κάλεσμα να είναι ενωτικές οι κινητοποιήσεις, να είναι ενωτικές οι διαδηλώσεις ώστε το μήνυμα που θα εκπεμφθεί απ’ αυτές να είναι πολύ ισχυρό.
- ΑΝΝΕΤΑ ΚΑΒΑΔΙΑ (ΝΕΤ): Ο Πρωθυπουργός παρουσιάζοντας τα μέτρα έθεσε το δίλημμα ότι είτε ως χώρα παίρνουμε τα μέτρα αυτά είτε πηγαίνουμε σε χρεοκοπία. Τι ακριβώς πιστεύετε ότι συμβαίνει; Ο Πρωθυπουργός λέει ψέματα ή λέει αλήθεια; Μήπως τελικά είναι μονόπλευρη η λήψη αυτών των μέτρων;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Πιστεύουμε ότι ο Πρωθυπουργός παίζει με τα χέρια κατεβασμένα και αποδέχεται πλήρως το πακέτο των μέτρων που προωθούν σήμερα τόσο οι δυνάμεις του κερδοσκοπικού κεφαλαίου όσο και οι ηγέτιδες δυνάμεις της Ε.Ε. με μοναδικό στόχο να προωθήσουν μεταρρυθμίσεις που θα απορυθμίσουν την κοινωνική συνοχή, που θα διαρρήξουν το κοινωνικό συμβόλαιο που έχει δημιουργηθεί από τη μεταπολίτευση και μετά με ένα και μοναδικό στόχο: περισσότερο κέρδος για τους έχοντες και κατέχοντες και βεβαίως όλες τις συνέπειες και όλες τις ζημιές να τις πληρώσουν οι αδύναμοι.
Αυτός είναι ο στόχος. Και έχουμε έναν Πρωθυπουργό ο οποίος εξελέγη από τον ελληνικό λαό με άλλο πρόγραμμα, με άλλες υποσχέσεις και σήμερα δεν έχει ούτε την ηθική, ούτε την πολιτική νομιμοποίηση να παραδίδει απλόχερα στους κερδοσκόπους όσα του ζητάνε τη στιγμή που αυτά που παραδίδει απλόχερα δεν του ανήκουν. Είναι κοινωνικές κατακτήσεις δεκαετιών, ανήκουν στον ελληνικό λαό. Και σε τελική ανάλυση δεν έχει καμία νομιμοποίηση να το διαπράττει αυτό, όχι μονάχα γιατί είχε διαφορετικό πρόγραμμα προεκλογικά, αλλά και γιατί δεν έχει την έγκριση να παραδώσει στους κερδοσκόπους κάτι που δεν του ανήκει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΘΕΩΝΑΣ: Τι πιστεύει ο κ. Παπανδρέου, που όπως είπε και ο Αλ. Τσίπρας, λειτουργεί με τα χέρια κατεβασμένα, θα χρειαστούν κι άλλα στην πορεία; Αυτό πρέπει να το συνειδητοποιήσει ο κόσμος. Δεν θα είναι μόνο αυτά. Και γι αυτό ακριβώς πρέπει να είναι πιο έντονη η αντίσταση και πάλη του λαϊκού κινήματος για να τα ματαιώσει. Θα είναι μόνιμα τα μέτρα. Δεν είναι προσωρινά.
Έμεινε στην ιστορία ο αείμνηστος Λάσκαρης γιατί κατήργησε την πάλη των τάξεων στα λόγια. Δεν μπορούσε να φανταστεί ότι θα τον ξεπεράσουν διάδοχοί του και μάλιστα σοσιαλιστές, γιατί αυτή τη στιγμή και με αντισυνταγματικά μέτρα και παράνομα μέτρα καταργούνται οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Από κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Και δεν ξέρουμε σε τι άλλο θα προχωρήσει στη νέα δέσμη μέτρων που θα ακολουθήσουν, δεδομένου ότι αυτά τα μέτρα δεν βγάζουν την οικονομία από την κρίση. Θα οδηγήσουν σε τέτοια ύφεση και τέτοια εκρηκτική άνοδο της ανεργίας, που τα προβλήματα και των ελλειμμάτων και του δημόσιου χρέους, για τα οποία υποτίθεται παίρνονται αυτά τα μέτρα, θα διευρυνθούν ακόμη περισσότερο.
- ΚΩΣΤΑΣ ΑΤΤΙΑΣ (ALTER): Ζητήσατε τη βοήθεια του ΚΚΕ για ονομαστική ψηφοφορία… δηλαδή κάποιοι βουλευτές της πλειοψηφίας να ακούσουν τη συνείδησή τους; Για ποιο λόγο το ΚΚΕ να συνδράμει σε μια τέτοια πρόταση;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Είπα και πιο πριν ότι βρισκόμαστε σε μια πολύ κρίσιμη φάση. Κι αυτό που μετράει αυτή τη στιγμή δεν είναι τα πρόσκαιρα μικροκομματικά οφέλη. Εμείς δεν θέλουμε να έχουμε κανένα όφελος. Κανένα. Αυτό που θέλουμε είναι να μην περάσουν τα μέτρα. Αυτός είναι ο στόχος μας. Και πιστεύω ότι αυτός πρέπει να είναι ο στόχος όλων των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που αντιλαμβάνονται την κρισιμότητα της στιγμής. Και κάνω μια πρακτική πρόταση. Αν είχαμε 15 βουλευτές, πάλι θα προσκαλούσαμε το ΚΚΕ να καταθέσουμε μαζί, και όσους άλλους θέλουν. Βλέπουμε όμως ότι η Ν.Δ. είναι απέναντι, ο ΛΑ.Ο.Σ. είναι απέναντι. Στη Βουλή μονάχα εμείς μπορούμε να καταθέσουμε αυτή την πρόταση. Γιατί; Γιατί έστω και την παραμικρή ρωγμή, έστω και την παραμικρή πιθανότητα να την εκμεταλλευθούμε. Όλες αυτές οι ρωγμές, οι πιθανότητες μπορούν να συμβάλλουν μονάχα υπό μία προϋπόθεση. Ότι θα υπάρξουν αγώνες αντιστάσεις και ο κόσμος θα βγει στους δρόμους. Αυτός είναι ο μόνος φόβος. Το πολιτικό κόστος. Και όχι μονάχα της σημερινής κυβέρνησης, όχι μόνο της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά κι αυτών που παρακολουθούν από τις Βρυξέλλες, βλέποντας την Ελλάδα να γίνεται το πειραματόζωο και ψάχνουν να βρουν πόσο μπορεί να αντέξει το σχοινί για να το εφαρμόσουν και σε άλλες χώρες. Εάν η ελληνική κοινωνία δεν αντιδράσει, αυτό που περνάμε σήμερα εδώ θα το περάσουν κι άλλες χώρες στην Ευρώπη.
Εμείς λοιπόν λέμε ότι ο μοναδικός δρόμος για να αλλάξουμε αυτή την προοπτική είναι να βγούμε στους δρόμους, να πάρουν ένα ισχυρό μήνυμα αντίστασης. Και καλούμε όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα του τι ψήφισαν. Και βεβαίως ψάχνουμε να βρούμε τρόπους πρακτικά ώστε να μπλοκάρουμε τα μέτρα ταυτόχρονα με τους κοινωνικούς αγώνες και με όποια άλλη δυνατότητα -και έχουμε πολλές στο μυαλό μας και στη φαρέτρα μας. Αυτή τη στιγμή πρώτη δυνατότητα που έχουμε μπροστά μας είναι αυτό στη Βουλή. Υπάρχουν κι άλλες δυνατότητες και προοπτικές. Αλλά εμείς αυτό ψάχνουμε, εκεί προσανατολίζουμε τη δράση μας και είμαστε αισιόδοξοι ότι θα τα μπλοκάρουμε αυτά τα μέτρα. Δεν θα εφαρμοστούν.
ΠΑΥΛΟΣ ΚΛΑΥΔΙΑΝΟΣ: Εν τω μεταξύ να σας πούμε και ορισμένες άλλες πρωτοβουλίες που παίρνονται. Αύριο π.χ. είναι η 24ωρη απεργία της ΔΟΕ και της ΟΛΜΕ. Και αυτή την ώρα έχουμε μάθει ότι έχουν προγραμματιστεί συλλαλητήρια σε Πάτρα, Βόλο, Καβάλα, Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη, Γιάννενα, Αγρίνιο και σε άλλες πόλεις βεβαίως..
- ΑΛΚΜΗΝΗ ΨΙΛΟΠΟΥΛΟΥ (ΑΠΕ TV): Το ΚΚΕ έχει ως στρατηγικό του στόχο και το λέει ευθέως έξω από την Ε.Ε. Θέλω μια τοποθέτηση επ΄ αυτού γιατί υπάρχει μια ευθεία αμφισβήτηση ως προς το πώς λειτουργεί σήμερα η Ε.Ε…
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Αυτή τη στιγμή το κρίσιμο είναι να δούμε πώς θα δημιουργήσουμε τις συνθήκες εκείνες ώστε να ανατρέψουμε αυτή την προοπτική για την ελληνική κοινωνία η οποία είναι δυσοίωνη. Και ταυτόχρονα, ενώνοντας τις δυνάμεις μας με τους λαούς των υπολοίπων χωρών της Ε.Ε., που είτε υφίστανται σήμερα, είτε θα υποστούν αύριο, είτε αργότερα τις ίδιες παρενέργειες αυτών των πολιτικών, να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις μιας άλλης προοπτικής για την Ε.Ε. Γιατί, αν θέλετε την προσωπική μου εκτίμηση, η ΕΕ βρίσκεται σ’ ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Δεν παίζεται το μέλλον της Ελλάδας τις επόμενες μέρες, τους επόμενους μήνες. Η προοπτική της Ευρώπης, κατά τη γνώμη μου, βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι. Η Ευρώπη που ξέραμε μέχρι χθες, με τα στραβά της και τα ανάποδά της, πρέπει να την ξεχάσουμε. Και με τα θετικά της όμως. Μια Ευρώπη κοινωνικών κατακτήσεων, κοινωνικού κράτους, δημοκρατικών κατακτήσεων.
Το ερώτημα λοιπόν είναι αν θα πάμε σε μια προοπτική όπου κύριο στοιχείο θα είναι η κοινωνική συνοχή, τα πολιτικά, κοινωνικά δικαιώματα, οι εργασιακές κατακτήσεις ή θα πάμε σε ένα πολύ αυταρχικό μοντέλο. Είναι πολιτισμικού χαρακτήρα οι αλλαγές που έρχονται.
Άρα το κρίσιμο αυτή τη στιγμή για τις κοινωνικές δυνάμεις και τις πολιτικές δυνάμεις στη χώρα μας είναι να παραμερίσουν τις επιμέρους διαφορές τους και να δουν αν μπορούν να συνταχθούν σ’ έναν κοινό στόχο. Κι ο κοινός στόχος είναι να μπλοκάρουν αυτά τα μέτρα άμεσα, να μην αφήσουμε να πέσει η ελληνική κοινωνία και η ελληνική οικονομία σ’ ένα βαθύ τέλμα, να αντισταθούμε σ’ αυτό τα έγκλημα και από εκεί και πέρα ο καθένας φυσικά μπορεί να διατηρεί τις διαφορετικές οπτικές του ή τις εκτιμήσεις του για την πορεία της Ε.Ε., για το θέμα της ευρωζώνης, για όλα τα ζητήματα τα οποία ούτως ή άλλως όμως επανεξετάζονται και είναι ανοιχτά.
- ΜΑΡΙΝΑ ΒΗΧΟΥ (ΑΠΕ): Είπατε προηγουμένως ότι δεν είναι ώρα να συζητηθούν οι ευθύνες των συνδικαλιστικών οργανώσεων για τη μέχρι τώρα στάση τους. Μήπως είναι η ώρα εκ μέρους των συνδικαλιστών του ΣΥΡΙΖΑ να τεθεί ως όρος ότι ανάλογα την στάση που θα κρατήσουν οι συνδικαλιστικές ηγεσίες θα εξαρτηθεί και η στάση που θα κρατήσει ο ΣΥΡΙΖΑ όσον αφορά αυτές τις συνδικαλιστικές οργανώσεις; Δηλαδή να βάλετε υπό αίρεση πλέον τη συμμετοχή των συνδικαλιστών του ΣΥΡΙΖΑ σ’ αυτές τις οργανώσεις;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Εμείς χρόνια τώρα προσπαθούμε να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις ενότητας του κινήματος. Κι αυτή ακριβώς η ώρα είναι που όχι απλά πρέπει να ξαναγυρίσουμε πίσω και να αναρωτηθούμε αν κάναμε λάθος όλα τα προηγούμενα χρόνια, αλλά να ενισχύσουμε αυτές τις προσπάθειες για την ενότητα του κινήματος. Άρα στο βαθμό που βλέπουμε ότι υπάρχουν αυτές οι προϋποθέσεις -κει εμείς το πιστεύουμε ότι μπορεί να υπάρξουν προϋποθέσεις ενωτικών διαδικασιών, αντίστοιχων αυτών που είχαμε στο άρθρο 16. Θυμηθείτε. Δεν ήταν μόνο η Αριστερά, δεν ήταν μόνο οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν και δυνάμεις από το χώρο του ΠΑΣΟΚ και συνδικαλιστικές δυνάμεις. Και έδωσαν έναν τόνο. Θυμηθείτε το νομοσχέδιο του Γιαννίτση και πώς υπήρξε μια μεγάλη νίκη τότε. Άρα το κρίσιμο αυτή τη στιγμή δεν είναι να θυμηθούμε τις διαφορές μας. Υπάρχουν διαφορές. Και κάποια στιγμή όλοι σ’ αυτόν τον τόπο θα πληρώσουν τον πολιτικό λογαριασμό. Το κρίσιμο όμως αυτή την ώρα είναι όχι να προσδοκούμε μικροκομματικά οφέλη, αλλά να δούμε πώς ο αγώνας μας θα γίνει πιο αποτελεσματικός. Και δεν υπάρχει αποτελεσματικός αγώνας όταν οι μισοί διαδηλώνουν στην πλατεία Ομονοίας και οι άλλοι μισοί στην πλατεία Συντάγματος. Αποτελεσματικός αγώνας είναι αν δημιουργηθεί ένας πλατύς ξεσηκωμός, ένα μεγάλο κίνημα. Ο κόσμος να κατακλύσει τους δρόμους των μεγάλων πόλεων. Να δούμε κινητοποιήσεις αντίστοιχες των μεγαλύτερων στιγμών του λαϊκού κινήματος, του εργατικού κινήματος και του νεολαιίστικου κινήματος. Να θυμηθούμε τις ενωτικές μεγάλες διαδηλώσεις και τα συλλαλητήρια για το ασφαλιστικό, ενάντια στον πόλεμο. Τότε όλοι μαζί μπορούσαμε να διαδηλώνουμε, με διαφορετικά μπλοκ ο καθένας, αλλά όλοι μαζί μπορούσαμε να διαδηλώνουμε γιατί είχαμε έναν κοινό στόχο. Το ίδιο πιστεύουμε ότι μπορεί να γίνει και τώρα. Και βεβαίως η κάθε πολιτική δύναμη θα αναλάβει τις ευθύνες της. Και οι συνδικαλιστικές δυνάμεις θα αναλάβουν τις ευθύνες τους.
ΕΛΕΝΗ ΣΩΤΗΡΙΟΥ: Η ενότητα και κοινή δράση του εργατικού, συνδικαλιστικού κινήματος μπαίνει μ’ έναν στόχο. Σ΄ αυτή την περίοδο και σ’ αυτή τη φάση ο στόχος -και τέθηκε ήδη στη συζήτηση- είναι ένας και πάρα πολύ καθαρός. Να αγωνιστούμε μαζικά, ενωτικά για να πάρουμε πίσω τα μέτρα.
Γιατί κάνω αυτή τη διευκρίνιση; Αν εκείνα τα κομμάτια του συνδικαλιστικού κινήματος, που μπορεί να βρίσκονται και σε ηγεσίες, αν είναι απέναντι ή ενάντια σ’ αυτόν τον στόχο, αν είναι απέναντι και ενάντια στις ανάγκες και τους στόχους που βάζουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, τότε είναι και ενάντιά μας.
Και γιατί το αναφέρω αυτό; Υπάρχει συνεδρίαση της ΓΣΕΕ αυτή τη στιγμή. Αυτό το οποίο έθεσε ως πρόταση ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, κ. Παναγόπουλος, είναι τρίωρη στάση εργασίας αύριο, με βάση όλη αυτή την επίθεση, μετά πάμε για συνέδριο και μετά βλέπουμε..
- ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ (ΑΥΓΗ) Υπάρχουν παραδείγματα αποτελεσματικών αγώνων. Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε κυβέρνηση στη δύση της, έχουμε στην ανατολή της…. Έχουμε οικονομική κρίση… είπατε πειραματόζωο, δηλαδή πολύ ισχυρός υπέρτερος αντίπαλος… Πιστεύετε ότι σήμερα είναι ρεαλιστικό να παρθούν τα μέτρα πίσω;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι είναι τα πάντα ανοιχτά. Όχι μονάχα στην Ελλάδα, αλλά και σε επίπεδο Ε.Ε., σε επίπεδο συγκρότησης της ευρωζώνης, προοπτικής της .. Ποιο είναι το έλλειμμα αυτή τη στιγμή; Ότι σ’ αυτό το γήπεδο του αγώνα συμμετοχή έχουν μονάχα οι δυνάμεις του κεφαλαίου, του κερδοσκοπικού κεφαλαίου, της δεξιάς και της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Οι δυνάμεις της Αριστεράς και οι αντίστοιχες κοινωνικές δυνάμεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο αδυνατούν να παρέμβουν συντονισμένα ως παίκτης που διεκδικεί και αγωνίζεται. Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο έλλειμμα. Βρισκόμαστε σε μια δίνη ιστορικών εξελίξεων. Οι αντίπαλοί μας θέλουν να αλωνίζουν χωρίς οι κοινωνικές δυνάμεις, ο δυνάμεις της εργασίας να συντονίζουν τη δράση τους. Στο βαθμό που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν σημαντικές αντιστάσεις και κινητοποιήσεις, απεργίες, πιστεύουμε ότι ο παράγοντας αυτός θα ήταν καταλυτικός στη διαμόρφωση των εξελίξεων. Χρειάζεται όμως να σας δώσω ένα παράδειγμα, γιατί ο καθένας μιλάει θα μου πείτε ότι μπορεί αυτό που λέει να είναι η επιθυμία σας και να μην είναι η πραγματικότητα. Πριν από λίγες ημέρες γνωρίζετε ότι στην Ισλανδία υπήρξε, βεβαίως, η χρεοκοπία της ισλανδικής οικονομίας - άλλο παράδειγμα, παρόλο που δεν είναι στην ευρωζώνη αλλά παρεμφερές - και το ΔΝΤ έραψε ένα κουστούμι πολύ ασφυκτικό για την οικονομία και την κοινωνία της Ισλανδίας. Μέχρι τότε δεν υπήρχε κανείς εκεί ο οποίος να αντιδράει, και παρόλα αυτά υπήρξαν αντιδράσεις μεγάλες. Η κοινωνία και οι εργαζόμενοι εκεί είπαν ότι αυτό δεν μπορούμε να το αντέξουμε. Αποτέλεσμα; Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναγκάστηκε να αποπέμψει, να μην υπογράψει δηλαδή αυτήν την προοπτική εφαρμογής αυτών των μέτρων. Και σήμερα, η κυρίαρχη συζήτηση - κοιτάξτε πόσο σημαντικό είναι να μην υπάρχει μόνο ένας παίκτης, να υπάρχει και ο παίκτης που λέγεται κοινωνική αντίσταση, κοινωνικές δυνάμεις - η κυρίαρχη αντίσταση είναι να δούμε τι μπορούμε να πάρουμε πίσω εφόσον δεν το αποδέχεται η κοινωνία. Εάν υιοθετήσουμε, λοιπόν, την άποψη ότι η χώρα μας είναι ένα πειραματόζωο, στο οποίο σήμερα εφαρμόζονται οι πιο σκληρές πολιτικές για να δουν πόσο μπορεί να αντέξει η ελληνική κοινωνία, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η προοπτική μιας άλλης Ευρώπης ή μιας άλλης εξέλιξης σ’ αυτή τη διεθνή κρίση, στο ευρωπαϊκό πεδίο που αντιμετωπίζουμε σήμερα, περνάει μέσα από τους αγώνες της ελληνικής κοινωνίας και των Ελλήνων εργαζομένων. Είναι αγώνες που δεν αφορούν μονάχα τον ελληνικό λαό, βεβαίως πρωτίστως και κύρια τον ελληνικό λαό, αλλά και τους εργαζόμενους στην Ευρώπη, τις κοινωνικές δυνάμεις στην Ευρώπη. Γι’ αυτό, κατά τη γνώμη μας, είναι πάρα πολύ σημαντικός ο συντονισμός σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΘΕΩΝΑΣ: Να προσθέσω κάτι. Θέλω να θυμίσω ότι τον Δεκέμβρη του 2008 τρομοκρατήθηκαν αστικές δυνάμεις στην Ευρώπη από το ντόμινο, το οποίο υπήρχε κίνδυνος να αναπτυχθεί από την αντίδραση της νεολαίας, τους αγώνες της νεολαίας και αυτό επέδρασε σε σημαντικό βαθμό και στις άλλες χώρες. Σήμερα, λοιπόν, νομίζω ότι αυτό που μπορούν να υπολογίσουν οι εργαζόμενοι στη χώρα μας είναι να τρομοκρατήσουμε τις ευρωπαϊκές κυρίαρχες δυνάμεις με προοπτική ντόμινο αγώνων στις άλλες χώρες. Αυτή τη στιγμή, η βάση, οι δυνατότητες υπάρχουν. Ήδη αναπτύσσονται κινητοποιήσεις σε πάρα πολλές χώρες της Ε.Ε. Αυτές οι κινητοποιήσεις, στο βαθμό που θα βρουν μια δυναμική έκφραση και σε κάθε χώρα αλλά και σε συντονισμένο επίπεδο στην Ευρώπη, νομίζω ότι πρέπει βάσιμα να πιστέψουμε ότι είναι σε θέση να ανατρέψουν αν όχι συνολικά, πλευρές αυτής της αντιδραστικής πολιτικής, γιατί παίρνει πια χαρακτηριστικά αντιδραστικής πολιτικής. Και νομίζω ότι εδώ είναι το μεγάλο στοίχημα που πρέπει να βάλουμε. Και πολύ σωστά ζητήθηκε και από τον Αλ. Τσίπρα προηγούμενα η κοινή δράση, η συσπείρωση όλων των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων της Αριστεράς, γιατί έχει χρέος η Αριστερά να αναπτύξει αυτή τη στιγμή τη δράση, την παρουσία της, την πάλη και την αντίσταση του εργαζόμενου λαού απέναντι σε αυτές τις πολιτικές.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ: Εγώ θέλω να το πάω ποδοσφαιρικά: Κανένας αγώνας δεν είναι χαμένος πριν κατέβει στο γήπεδο, πριν τη λήξη του αγώνα. Σας θυμίζω ότι όταν πήραμε το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στην Πορτογαλία, τότε δεν νομίζω ότι υπήρχε κανένας που να στοιχημάτιζε, ο πλέον τρελός, ότι θα μπορούσαμε να το κάνουμε. Άρα, ας δώσουμε το παιχνίδι και βλέπουμε μετά πώς θα εξελιχθεί.
ΠΑΥΛΟΣ ΚΛΑΥΔΙΑΝΟΣ: Είναι ακόμα άγνωστο το πώς θα αντιδράσει η κοινωνία. Νομίζω ότι είναι όλα ανοιχτά και εμείς πρέπει να ποντάρουμε στο ότι τα μέτρα μπορούν να παρθούν πίσω.
- ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ (ΑΥΓΗ): Η κυβέρνηση έχει μια τακτική αυτή την στιγμή, να διαχωρίζει τους εργαζόμενου του δημόσιου από αυτούς του ιδιωτικού τομέα. Από την πλευρά της αριστεράς γιατί αυτά τα μέτρα άμεσα ή έμμεσα δεν αφορούν μόνο τους δημόσιους υπαλλήλους αλλά το σύνολο των εργαζομένων;
ΑΛ.ΤΣΙΠΡΑΣ: Έχουμε κάνει εκτενή αναφορά στις επιπτώσεις που θα έχουν αυτά τα μέτρα. Όταν λέμε ότι θα μπούμε σε μια βαθιά ύφεση και ένα υφεσιακό τέλμα, το λέμε γιατί ακριβώς γνωρίζουμε και αυτό ρωτήσαμε και την προηγούμενη εβδομάδα στη βουλή και ο πρωθυπουργός απέφυγε να απαντήσει, ότι οδηγούμαστε στην μείωση της αγοραστικής δύναμης πρώτα των δημοσιών υπαλλήλων αλλά ταυτόχρονα και με την επιβολή έμμεσων φόρων (η χώρα μας είναι η μόνη στην ΕΕ που έχει αυτή την αναλογία έμμεσων άμεσων φόρων). Αύξηση στην φορολογία καυσίμων, αύξηση του ΦΠΑ. Θα βρεθούμε σε μια κατάσταση που αυτό που θα πρυτανεύσει θα είναι η μείωση του εισοδήματος, της αγοραστικής δύναμης των πολιτών, με την ταυτόχρονη αύξηση των φόρων στα είδη μαζικής κατανάλωσης. Ακόμα και αν καταφέρει πρόσκαιρα η κυβέρνηση να μειώσει κατά 2 ή 3 μονάδες το δημόσιο έλλειμμα, που είναι αμφίβολο κατά την δική μας εκτίμηση, θα μειώσει ταυτόχρονα και το εθνικό εισόδημα. Αυτό δεν έχει επιπτώσεις μόνο στους δημοσίους υπαλλήλους. Από αυτά τα μέτρα ανοίγει η όρεξη των εργοδοτικών οργανώσεων που θα διεκδικήσουν και θα απαιτήσουν, υπό την απειλή της ανεργίας, μέτρα και στον ιδιωτικό τομέα. Ήδη στις διαθέσεις όλων όσων μας πιέζουν είναι να καταργηθούν οι συλλογικές συμβάσεις. Επίσης, η επερχόμενη κατεδάφιση του ασφαλιστικού συστήματος αφορά άμεσα όλους τους εργαζόμενους, ιδιαίτερα τους νέους και τις γυναίκες. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν, ότι μπορεί να υπάρχει αυτή η επικοινωνιακή διαχείριση από την πλευρά της κυβέρνησης, αλλά στην πράξη δεν μπορεί να επιμείνει σ’ αυτόν τον διαχωρισμό.
Όλη η κοινωνία θα βράζει πια σε ένα καζάνι από το οποίο δύσκολα θα μπορεί κανείς να ξεφεύγει, ανεξάρτητα αν είναι στο δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα. Να σας θυμίσω ότι στον ιδιωτικό τομέα τα τελευταία χρόνια έχουν επιβληθεί πολύ σημαντικές αλλαγές, έχουμε την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, έχουμε αυτό που ονόμαζε και ο πρωθυπουργός πριν τις εκλογές εργασιακό μεσαίωνα αλλά μετά το ξέχασε. Συνεπώς, εμείς δεν εκτιμάμε ότι αυτός ο διαχωρισμός είναι ουσιαστικός. Αντίθετα, είναι ένας επικοινωνιακός διαχωρισμός. Όμως, τα μέτρα βάλουν εναντίον των ασθενέστερων συνολικά και έχουν ως στόχο την βίαιη αναδιανομή του πλούτου υπέρ των ισχυρών.
ΕΛ.ΣΩΤΗΡΙΟΥ: Στο νομοσχέδιο που θα ψηφιστεί υπάρχουν κάποια σημεία που φαινομενικά αφορούν τον δημόσιο τομέα αλλά λένε ένα καταρχήν αφορούν τον δημόσιο τομέα. Μην ξεχνάμε τα νομοσχέδια που θα έρθουν όπως το νομοσχέδιο για τα εργασιακά. Αυτό στην πραγματικότητα «νοικοκυρεύει» ή νομιμοποιεί όλη την εργοδοτική αυθαιρεσία και την επισφαλή εργασία. Υπάρχει αύξηση των απολύσεων, διαθεσιμότητες, τριήμερη και τετραήμερη εργασία, εκ περιτροπής εργασία και όλα αυτά ισχύουν και διευρύνονται συνεχώς.
ΓΡ.ΨΑΡΙΑΝΟΣ: Είναι μια ιστορική ευκαιρία για την δική μας αριστερά να κοινοποιήσει και να ανοίξει στον κόσμο τα δύο μεγάλα θέματα για τα οποία γίνεται φοβερή γαργάρα, για την εκκλησιαστική περιουσία και για τις στρατιωτικές δαπάνες. Είναι ιστορική ευκαιρία μετά τις δηλώσεις του κ.Ερτογάν και την απόλυτη σιωπή επί των δηλώσεων αυτών, γνωρίζοντας γιατί προχώρησε ο κ.Ερτογάν σ’ αυτές τις δηλώσεις, να ανοίξουμε αυτό το κεφάλαιο των εξοπλισμών όπου και η Ελλάδα και η Τουρκία ξοδεύουν για εξοπλιστικά προγράμματα περισσότερο όχι από την υπόλοιπη Ευρώπη αλλά από όλο τον κόσμο. Πρέπει ως αριστερά να αναλάβουμε πρωτοβουλίες ώστε μια ομάδα ελλήνων βουλευτών ή στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και να ανοίξει αυτό το διάλογο στην Άγκυρα με Τούρκους βουλευτές και με συζήτηση και ανοιχτό διάλογο στα ΜΜΕ. Είναι ιστορική ευκαιρία να προσπαθήσουμε να μηδενίσουμε τις στρατιωτικές δαπάνες ή να απατήσουμε να μην δίνουμε περισσότερα από ότι δίνουν το Βέλγιο, η Ολλανδία ή η Ιρλανδία. Είναι αυτή η στιγμή που πρέπει η Ελλάδα να αναλάβει αυτή την πρωτοβουλία αφού είναι ώριμο στον μέσο πολίτη και το συζητούν όλοι και για την εκκλησιαστική περιουσία και για τις στρατιωτικές δαπάνες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου